 |
| Đậy bạt phủ gốc là một trong các kỹ thuật cần thiết để xử lý sầu riêng ra hoa nghịch vụ. |
“Né” mặn hiệu quả
“Né mặn” và tránh “được mùa, mất giá” là lý do HTX Nông nghiệp Tân Phú có đến 3/4 diện tích trồng chuyển từ phương thức sản xuất theo vụ mùa sang canh tác cho trái nghịch vụ. Bà Nguyễn Thị Thinh- Giám đốc HTX Nông nghiệp Tân Phú cho biết, hiện HTX có hơn 300 thành viên, với 800ha trồng SR.
Việc chuyển đổi sản xuất SR cho trái nghịch vụ để “né” mặn mang lại hiệu quả cao cho các thành viên trong HTX. Mặc dù, chi phí đầu tư canh tác SR cho trái nghịch vụ tăng từ 30-40%, nhưng với năng suất cho trái từ 2,5-3 tấn/1.000m2 và giá bán cao hơn vụ thuận gấp 2-3 lần thì hiệu quả kinh tế mang lại nhiều hơn.
Bà Cao Thị Chiên- Tổ trưởng Tổ hợp tác SR Tân Phú (thành viên HTX Nông nghiệp Tân Phú) phân tích: Cây SR từ lúc trồng đến thu hoạch phải mất hơn 6 năm. Nếu canh tác gặp hạn mặn thì cây suy kiệt rồi chết, nông dân thua lỗ rất lớn. Việc sản xuất vụ nghịch là một cách làm sáng tạo của bà con, giúp đem lại nhiều lợi thế.
Vì khi thu hoạch xong, qua Tết Nguyên đán là thời điểm nước mặn lên, lúc này cây không còn mang trái nên sẽ không cần nhiều nước. Do đó, sẽ ít bị suy kiệt do tình trạng thiếu nước trong mùa hạn mặn.
Cây cho trái từ thời điểm này đến Tết, trái thu hoạch bán được giá cao hơn gấp 2-3 lần, vì không đụng hàng với các tỉnh khác.
Vì vậy, những năm gần đây, HTX khuyến cáo bà con nên làm vụ nghịch. Mặc dù vất vả nhưng lợi nhuận nhiều hơn. Cây né đỉnh mặn sẽ giữ được sức khỏe tốt hơn, dễ dàng vượt qua mùa hạn mặn và khôi phục nhanh chóng hơn.
Sản xuất nghịch vụ là một tổ hợp giải pháp kỹ thuật điều chỉnh thời điểm ra hoa, che phủ, tưới nhỏ giọt, xử lý dinh dưỡng và phòng bệnh, nhằm để trái chín trước khi đợt mặn gay gắt ập tới hoặc sau khi mặn rút bớt.
Mô hình này đòi hỏi chi phí đầu vào cao hơn, nhiều công chăm sóc hơn và kỹ thuật thuần thục, nhưng đổi lại giá bán tăng mạnh vì nguồn cung giảm trong chu kỳ thị trường và chất lượng trái đạt chuẩn.
Bà Chiên dẫn chúng tôi đi thăm 2 mảnh vườn SR, với tổng diện tích hơn 1,1ha. Cả 2 mảnh vườn đều được xử lý nghịch vụ, nhằm để cho trái ở 2 thời điểm khác nhau. Nhìn cây SR mang trái say từ gốc đến ngọn, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên. Bởi, hiếm khi sản xuất nghịch mùa mà trúng vụ đến vậy.
“Kỹ thuật của bà con ở Tân Phú bây giờ tốt lắm, có thể xử lý cho trái vào thời điểm nào cũng được. Nếu thời tiết thuận lợi thì trúng hơn cả vụ mùa”- bà Chiên vui vẻ nói.
Cơ hội xuất khẩu chính ngạch
Ông Nguyễn Văn Hùng- chủ vựa SR Nguyễn Vũ (HTX Nông nghiệp Tân Phú) cho biết, những năm gần đây, giá SR nghịch vụ ổn định ở mức cao.
Vụ nghịch năm nay, hiện có giá từ 60.000-70.000 đ/kg. Nhà vườn khá hài lòng với lợi nhuận từ 20.000-30.000 đ/kg. Có thời điểm giá SR nghịch vụ dao động từ 120.000- 170.000 đ/kg, người nông dân có lời gấp 3-5 lần so với vụ mùa.
Hiện toàn tỉnh có hơn 6.000ha SR. Riêng HTX Nông nghiệp Tân Phú có khoảng 800ha; trong đó, có 200ha đạt chuẩn VietGAP, 6 mã số vùng trồng được cấp phép xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.
Sản phẩm SR của HTX Nông nghiệp Tân Phú được công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao.
PGS.TS Lâm Văn Tân- Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, việc áp dụng tiêu chuẩn sản xuất, duy trì hồ sơ canh tác minh bạch, đăng ký mã số vùng trồng, dán tem truy xuất nguồn gốc và tiếp cận các chứng nhận an toàn thực phẩm là những điều kiện cần như một “hộ chiếu” giúp đưa trái SR Tân Phú vào các kênh tiêu thụ cao cấp và xuất khẩu chính ngạch.
Thời gian qua, SR Tân Phú đã đạt các tiêu chuẩn xuất khẩu vào các thị trường lớn và khó tính như Mỹ và Trung Quốc.
Kể từ sau các đợt hạn mặn lịch sử vào năm 2016, năm 2020, “né” mặn bằng nghịch vụ đã trở thành giải pháp sống còn của người trồng SR xã Tân Phú.
Mô hình độc đáo này có thể nhân rộng cho các vùng trồng SR khác trong và ngoài tỉnh. Đây còn là câu chuyện của người nông dân biết chuyển mình trước thách thức, nhanh nhạy dùng kỹ thuật và tổ chức để biến rủi ro thành cơ hội.
Với phương pháp canh tác ứng dụng khoa học- kỹ thuật một cách linh hoạt, hiệu quả, đồng thời tuân thủ đúng quy trình sản xuất an toàn và duy trì mối liên kết giữa nhà vườn, doanh nghiệp, chính quyền và nhà khoa học, SR Tân Phú sẽ sớm đạt tiêu chuẩn OCOP 5 sao, phát triển bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu.
Bài, ảnh: CẨM TRÚC
In bài viết
