Tạo lập nhãn hiệu chứng nhận ‘Bò Tây Ninh’, nâng cao giá trị, vị thế sản phẩm

Chăn nuôi bò thương phẩm: Nhiều lợi thế phát triển

Tổng đàn bò toàn tỉnh có khoảng 97.000 con, được nuôi nhiều ở thị xã Trảng Bàng (trên 28.300 con), huyện Châu Thành (11.700 con), huyện Dương Minh Châu (9.400 con) và thị xã Hoà Thành (trên 2.700 con).

Riêng bò sữa chỉ nuôi chủ yếu ở thị xã Trảng Bàng (4.800 con) và huyện Bến Cầu (Trang trại Vinamilk 8.000 con). Sản lượng thịt bò khoảng 7.500 tấn/năm, tiêu thụ trong tỉnh chiếm 40% và tiêu thụ ngoài tỉnh chiếm 60%, chủ yếu tại TP. Hồ Chí Minh.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y, chăn nuôi bò thương phẩm Tây Ninh có nhiều lợi thế để phát triển: tỉnh có quỹ đất nông nghiệp lớn, nguồn nước dồi dào, phù hợp để phát triển chăn nuôi tập trung, công nghiệp; nông dân có tập quán chăn nuôi bò lâu đời.

Bên cạnh đó, đàn bò cái nền có tỷ lệ máu Zebu cao nên tầm vóc lớn, thuận lợi để lai cải tiến giống tạo con lai hướng thịt năng suất cao. Chất lượng thịt bò, nhất là thịt bò tơ rất thơm ngon, được thị trường ưa chuộng, sức tiêu thụ khá lớn.

Bò thịt cũng là một trong những vật nuôi chủ lực trong cơ cấu lại ngành nông nghiệp của tỉnh, được đưa vào chương trình xoá đói giảm nghèo, phát triển nông thôn mới nhằm cải thiện, nâng cao thu nhập của người dân của địa phương nên chính quyền luôn quan tâm, có nhiều chủ trương, định hướng phát triển ngành chăn nuôi bò thịt.

Phương thức chăn nuôi hiện nay bên cạnh việc sử dụng phụ phẩm cây trồng như rơm, cây đậu phộng, cây bắp… làm thức ăn thì chăn thả để tận dụng nguồn cỏ tự nhiên là chủ yếu. Lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y đánh giá, phương thức chăn nuôi thủ công truyền thống, tận dụng, ít đầu tư của hộ gia đình đối với bò có nhiều nhược điểm, năng suất thấp, lợi nhuận thấp đang dần được thay thế bởi phương thức chăn nuôi bán công nghiệp và chăn nuôi công nghiệp có nhiều thuận lợi, phù hợp với xu thế mới.

Trong thời gian qua, phong trào nuôi bò thịt phát triển mạnh, đặc biệt là việc phát triển gieo tinh nhân tạo một số giống bò hướng thịt như Charolais, Angus, Droughtmaster, BBB và Brahman với bò cái nền lai Zebu để lai tạo bò F1 hướng thịt (1/2 máu bò ngoại chuyên thịt).

Tuy nhiên, phát triển chăn nuôi bò thịt vẫn còn một số tồn tại, khó khăn như: việc lai tạo bò thịt theo hướng chuyên thịt chưa nhiều; còn hạn chế do quá trình lai cải tiến giống phải thực hiện từng bước; giá thành sản xuất cao, do thiếu nguồn thức ăn tự nhiên, diện tích đồng cỏ ngày càng thu hẹp bởi quá trình đô thị hoá và phụ, phế phẩm công nghiệp, nông nghiệp chưa được nông hộ chú trọng chế biến làm thức ăn cho bò; việc tăng đàn cơ học còn chậm do thiếu các chính sách thu hút đầu tư trang trại chăn nuôi bò thịt tập trung; dịch bệnh vẫn còn xảy ra, việc chăn thả trâu bò qua lại biên giới còn tồn tại nên dịch bệnh luôn là mối đe doạ cho việc phát triển chăn nuôi bò thịt trong tỉnh; ngoài ra, đang có sự cạnh tranh mạnh mẽ với các loại thịt bò đông lạnh nhập khẩu.

Toàn tỉnh hiện có 17 cơ sở giết mổ trâu, bò với công suất 135 con/ngày. Nhu cầu giết mổ bò trong tỉnh với sản lượng khoảng 12.300 tấn/năm, bao gồm: 7.400 tấn xuất ra thị trường ngoài tỉnh và 4.900 tấn cung cấp cho người tiêu dùng trong tỉnh.

Trên địa bàn tỉnh cũng đã hình thành 3 mô hình chuỗi giá trị: chuỗi thịt bò tươi cung cấp cho thị trường ngoài tỉnh (chủ yếu TP. Hồ Chí Minh); chuỗi chăn nuôi, giết mổ, pha lóc, chế biến sản phẩm thịt bò của Công ty TNHH Pacow International theo công nghệ thịt mát; chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ giữa các nông hộ chăn nuôi bò thịt theo chuỗi liên kết ngang và chỉ liên kết trong khâu chăn nuôi và bán con giống; chưa gắn kết với các khâu chế biến, giết mổ và tiêu thụ sản phẩm.

Bê lai chuyên thịt của một hộ nông dân ở phường An Tịnh, thị xã Trảng Bàng.

Tạo lập nhãn hiệu chứng nhận “Bò Tây Ninh”

Để nâng cao chất lượng giống bò thịt tại Tây Ninh, thời gian qua, ngành Nông nghiệp đã triển khai một số đề tài, dự án khoa học công nghệ về chăn nuôi bò thịt; dự án lai, cải tạo, nâng cao chất lượng đàn bò cái nền của tỉnh… và đạt được nhiều kết quả tích cực.

Đáng chú ý, hiện nay, tỉnh đang thực hiện đề tài “Xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận cho sản phẩm và dịch vụ từ con bò được nuôi, thả trên địa bàn tỉnh Tây Ninh”, có nhiều ý nghĩa quan trọng trong việc tạo lập nhãn hiệu chứng nhận “Bò Tây Ninh”.

Chi cục Chăn nuôi và Thú y cho biết, theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ, nhãn hiệu chứng nhận (NHCN) là nhãn hiệu mà chủ sở hữu nhãn hiệu cho phép tổ chức, cá nhân khác sử dụng trên hàng hoá, dịch vụ của tổ chức, cá nhân đó để chứng nhận các đặc tính về xuất xứ, nguyên liệu, vật liệu, cách thức sản xuất hàng hoá, cách thức cung cấp dịch vụ, chất lượng, độ chính xác, độ an toàn hoặc các đặc tính khác của hàng hoá, dịch vụ mang nhãn hiệu.

Chính vì vậy, khi được tạo lập thành công, NHCN “Bò Tây Ninh” sẽ giúp thống nhất quản lý việc sử dụng, quảng bá thương hiệu cho sản phẩm và dịch vụ từ con bò được nuôi thả trên địa bàn của tỉnh. Mặt khác, tạo điều kiện để các cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh sản phẩm, dịch vụ bò có nguồn gốc từ tỉnh Tây Ninh có uy tín, đáp ứng các điều kiện do chủ sở hữu NHCN – Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh được sử dụng hợp pháp nhãn hiệu “Bò Tây Ninh” đã được bảo hộ.

NHCN được tạo lập sẽ là công cụ pháp lý hữu hiệu để ngăn chặn và xử lý các hành vi xâm quyền sở hữu trí tuệ đối với NHCN, cụ thể như các hành vi: Sử dụng dấu hiệu chữ “Bò Tây Ninh” hoặc logo NHCN “Bò Tây Ninh” cho các sản phẩm bò không có nguồn gốc từ tỉnh Tây Ninh hoặc sản phẩm thịt bò không bảo đảm chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm; sử dụng NHCN khi chưa được Chi cục Chăn nuôi và Thú ý tỉnh Tây Ninh cho phép; sử dụng NHCN làm nhãn hiệu riêng…