Phương pháp nhân giống thỏ

– Nhân giống trong dòng: Là cách nhân giống nhằm tạo ra từng nhóm thỏ đã chọn lọc có tính di truyền ổn định và phẩm giống cao hơn bình thường. Để tạo ra đàn thỏ có những ưu điểm đặc biệt cần phải tiến hành chọn đôi giao phối và chọn lọc con giống qua nhiều thế hệ và có nhiều cá thể tham gia trong quá trình tạo giống. Nếu số con đưa vào chọn lọc quá ít và thời gian ngắn thì kết quả sẽ rất hạn chế. Phương pháp này cũng dẫn đến một mức độ đồng huyết nhất định. Nếu như số lượng thỏ tham gia dưới mức cho phép sẽ dẫn đến đồng huyết năng suất kém, số con chết sẽ tăng lên do hiện tượng đồng hợp tử gen xấu xuất hiện. Kinh nghiệm cho thấy nếu dòng thỏ đực dưới 40 con và 200 con cái thì không thể duy trì dòng thuần được. Nếu định duy trì dòng thuần trong công tác giống thì phải có số lượng thỏ đực và cái nhiều hơn thế hoặc ít nhất là bằng số lượng trên. Đây là phương pháp có tầm quan trọng đặc biệt trong sự tạo ra dòng thỏ vừa có phẩm chất tốt được cải thiện vừa đảm bảo sự ổn định cao về tiềm năng di truyền, tuy nhiên có nhiều tốn kém về tài chính để loại bỏ những thỏ có khả năng làm tăng sự đồng huyết trong đàn giống.

– Nhân giống khác dòng: Là sự cho phối giống những con thỏ khác dòng với nhau nhằm hạn chế bớt sự đồng huyết xảy ra, tuy nhiên vẫn ổn định được những tiềm năng di truyền tính trạng có lợi của giống. Ta có thể cho phối giống cho giao phối chỉ hai dòng hay liên tục cho phối nhiều dòng với nhau với dòng khác hoặc sau đó cho phối với thỏ dòng cũ để ổn định hay bổ sung đặc tính mới được hình thành. Thông thường phương pháp này có thể tạo ra những dòng mới thích nghi được những điều kiện nuôi dưỡng hay khí hậu ở những cơ sở khác nhau.

b. Lai giống: Là sự phối giống của những thỏ đực và thỏ cái khác giống, nhằm để tạo ra con lai có các tính trạng cần thiết trung gian hay tốt hơn cả bố lẫn mẹ nó, do hiện tượng ưu thế lai được tạo ra từ các dị hợp tử. Đây có thể là phương pháp phổ biến nhằm mục đích tạo ra thỏ làm giống để sản xuất thỏ thương phẩm hay tạo ra những giống mới. Tiến trình này dùng để sản xuất con lai có năng suất cao. Thỏ đực và thỏ cái dùng để tạo giống mới thường là giống thuần chủng khác nhau mới có thể cho kết quả cao. Chúng ta có thể lai chỉ hai giống hoặc trên hai giống, cũng có thể sau khi tạo ra giống mới ta cần phải ổn định các tính trạng di truyền của chúng bằng các phương pháp nhân giống thuần.

c. Thực hành phối giống: Cần thiết cho thỏ phối giống hợp lý nhất là khi nó đã thành thục về tính dục và thể trọng. Để bảo đảm tỷ lệ thụ thai cao và duy trì nòi giống tốt nên ghép đôi giao phối 1 thỏ đực với 5 thỏ cái (đối với cơ sở giống thỏ). Chúng ta cũng có thể ghép 1 thỏ đực với 10 thỏ cái đối với các cơ sở nuôi thương phẩm. Khi cho thỏ giao phối nên đưa con cái đến chuồng con đực, không nên làm ngược lại. Mỗi thỏ cái nên cho phối 2 lần với 1 thỏ đực cách nhau khoảng 4 – 6 giờ để có kết quả chắc chắn và số con được nhiều. Cũng có thể tiến hành giao phối bằng cách hai lần với 1 con đực sau 5-10 phút. Phương pháp này ít tốn thời gian nhưng tỉ lệ thụ thai thấp hơn 10%. Đối với các cơ sở thương phẩm cũng có thể phối giống hai thỏ đực khác  nhau vì thỏ con đẻ ra đều dùng làm thỏ thương phẩm. Sau 10 ngày phối giống nên kiểm tra thai thỏ nếu không có chửa thì cho phối lại. Trong chuồng thỏ nên nhốt thỏ đực và thỏ cái vào các ngăn riêng qui định theo ghép đôi giao phối. 

Trong chuồng thỏ tập trung cần chia đôi đàn thỏ thành 4 nhóm để thuận tiện cho việc giao phối hợp lý và tránh đồng huyết. Theo sơ đồ trên nguyên tắc đối với đời con sơ sinh luôn luôn phải lấy ký hiệu nhóm của con đực để tránh đồng huyết như sau: 

Việc ghi chép đánh dấu bảo đảm cho số liệu chính xác khi phối giống là điều rất cơ bản trong sổ sách ghi chép đầy đủ ngày phối giống, số tai thỏ mẹ, số tai thỏ cha, số ngăn chuồng thỏ. Phải có phiếu theo dõi thỏ đực và thỏ cái ở ngoài ngăn chuồng.