Trang trại của ông Lê Văn Lý rộng hơn 7.000m2 được chia thành các khu, trong đó 7 sào nuôi thả cá truyền thống, 1 khu chuồng trại nuôi gà, vịt và 1 khu chuồng riêng biệt nuôi 34 con dê. Ông Lý chia sẻ: “Năm 2001, gia đình tôi bắt đầu làm kinh tế trang trại với mong muốn có nguồn thu nhập ổn định, cải thiện đời sống gia đình. Lúc đầu, tôi nuôi lợn kết hợp cá trôi, cá Koi. Về sau, thị trường cá bão hòa, đặc biệt năm 2019, khi dịch tả lợn châu Phi càn quét khiến toàn bộ đàn lợn của gia đình tôi thiệt hại nặng nề”. Không đành lòng bỏ nghề chăn nuôi, ông Lý đã tìm tòi, học hỏi các mô hình phù hợp điều kiện lao động của gia đình, quyết tâm không để trống chuồng.
Dê nuôi nhanh lớn giúp gia đình ông Lê Văn Lý ở tổ dân phố Lê Xá, thị trấn Mỹ Lộc (Mỹ Lộc) thu về mỗi năm hàng chục triệu đồng từ bán con giống.
Qua tìm hiểu trên sách, báo và mạng internet, ông được biết mô hình nuôi dê nhốt chuồng đang được nhiều nơi áp dụng với chi phí đầu tư thấp nhưng thu về hiệu quả kinh tế cao. Năm 2021, ông bàn với vợ mua 10 cặp dê trại giống ở Đông Anh (Hà Nội) về nuôi thử với giá 6 triệu đồng/con. Thời gian đầu, do chưa có nhiều kinh nghiệm chăm sóc, nuôi dưỡng nên đàn dê phát triển chậm, hay bị bệnh. Mặc dù vậy, với sự siêng năng, quyết tâm vượt khó, ông Lý đã tìm đến các hộ chăn nuôi dê khác ở ngoại tỉnh như Đồng Nai, Ninh Bình, Thái Bình, Hà Nội… học hỏi thêm kinh nghiệm, tích cực tham gia các diễn đàn trên mạng, qua sách, báo và các phương tiện thông tin đại chúng để tìm hiểu thêm kỹ thuật chăn nuôi dê nên chỉ sau đợt nuôi đầu trắc trở, ông đã từng bước nắm vững kỹ thuật chăm sóc, từ đó đàn dê của gia đình lớn nhanh, không ngừng tăng đàn.
Ông Lý hồ hởi cho biết: “Với chăn nuôi gia trại nhỏ lẻ, tôi thấy nuôi dê nhốt chuồng có tính khả thi nhất so với các loại vật nuôi khác như lợn, bò, trâu. Nuôi dê ít tốn công chăm sóc, diện tích chuồng trại không lớn, đặc biệt là hiện nay khi giá cám thức ăn chăn nuôi tăng cao, mô hình nuôi dê nhốt chuồng này lại ổn định, phù hợp hơn. Thức ăn chủ yếu là cỏ voi được trồng ngay tại trang trại và các loại lá rau, cỏ, lá cây… Cám chỉ cho ăn dặm thêm nên người nuôi không chịu áp lực cám tăng giá”. Trong quá trình nuôi, người chăn nuôi có thể bổ sung lượng thức ăn phù hợp cho dê mau lớn, cũng như kiểm soát được chất lượng con giống. Về dịch bệnh, dê thường dễ mắc các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa và hệ hô hấp. Vì thế, người nuôi phải đặc biệt chú ý kiểm soát chất lượng thức ăn hàng ngày. Thông thường, rau, cỏ trước khi ăn phải đảm bảo khô ráo trước khi cho vào máy thái nhỏ để phòng ngừa bệnh tiêu chảy. Nếu mắc bệnh này có thể dê bị chết nếu không phát hiện điều trị kịp thời. Ngoài ra, người nuôi phải chủ động phòng bệnh, tiêm ngừa phòng bệnh tụ huyết trùng, lở mồm long móng và các bệnh hô hấp khác vào các thời điểm giao mùa.
Để đảm bảo dê sinh trưởng tốt, ít dịch bệnh, chất lượng con giống tốt, dê béo, nhiều thịt; người nuôi cần quan tâm vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, thông thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp, sàn chuồng làm bằng gỗ, lót lưới nhựa cách mặt đất khoảng 1 mét trở lên vì loài dê không ưa độ ẩm cao. Nhờ phương pháp nuôi nhốt, nên không phải tốn lao động trông coi như dê chăn thả tự do, giúp người nuôi chủ động thời gian trong khâu chăm sóc. Theo ông Lý, mỗi ngày chỉ tốn 2 tiếng để cắt cỏ và chế biến cho dê ăn hai bữa vào buổi sáng và buổi chiều nên nuôi dê nhốt chuồng nhàn hơn nhiều so với nuôi dê thả tự do. Vào mùa đông, do đặc điểm khí hậu địa phương ẩm ướt, mưa nhiều, người nuôi phải chuẩn bị sẵn thức ăn nuôi dê bằng cách ủ cỏ voi với men vi sinh hữu cơ nhằm đảm bảo chất lượng cũng như khối lượng thức ăn hàng ngày cho dê. Bình quân mỗi ngày, một con dê có thể tiêu thụ hết 3kg cỏ. Bên cạnh đó, phân dê được ông tận dụng ủ mục làm phân bón cho cây trồng và cỏ voi trong trang trại.
Ông Lý cho biết: “Thông thường dê nuôi từ 10-12 tháng cho trọng lượng 40kg có thể xuất bán. Với giá thịt dê thương phẩm trên thị trường hiện nay từ 130-140 nghìn đồng/kg, mỗi năm trừ hết chi phí, gia đình thu về hơn 80 triệu đồng”. Không chỉ bán dê thịt, gia đình ông còn từng bước học cách tự gây giống để phát triển đàn và bán con giống cho người có nhu cầu nuôi. Dê cái nếu chọn được giống tốt và chăm sóc đầy đủ thì sau 10 tháng là bắt đầu sinh sản, trung bình mỗi năm đẻ 2 lứa, mỗi lứa từ 2-3 con. Dê con sau khi chăm sóc, đạt trọng lượng từ 20-25kg là có thể xuất chuồng. Ngoài nuôi dê, trang trại của gia đình ông đang nuôi thêm 350 con vịt thịt, 100 con gà để đa dạng nguồn thu, góp phần nâng tổng thu nhập từ trang trại đạt khoảng 100-150 triệu đồng/năm. Năm 2024, ông Lý dự kiến sẽ mở rộng thêm chuồng trại, nuôi thêm 15 con dê để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Mô hình nuôi dê sinh sản nhốt chuồng của ông Lê Văn Lý là hướng đi mới hiệu quả, phù hợp với thị trường hiện nay; đảm bảo sản xuất, tiêu thụ ổn định cho chăn nuôi gia trại, nên được phổ biến, nhân rộng, góp phần tăng thêm thu nhập cho người dân./.