'Hội nghị Diên Hồng' của khối Công Thương địa phương sau sáp nhập

Ngày 30/7/2025, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cùng Ban Thường vụ Đảng ủy, lãnh đạo Bộ Công Thương chủ trì hội nghị với lãnh đạo Sở Công Thương và lực lượng Quản lý thị trường 34 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Tiên phong phân cấp, phân quyền cho địa phương

Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động trên phạm vi cả nước từ ngày 1/7/2025, đòi hỏi sự vận hành, chỉ đạo thông suốt trong quản lý nhà nước từ Trung ương đến địa phương. Đồng thời, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền trong quản lý theo chỉ đạo của Chính phủ.

Với ngành Công Thương - ngành kinh tế trọng điểm của đất nước, bối cảnh trên càng đòi hỏi phải nêu cao tinh thần nhạy bén, chủ động trong việc bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý, đồng thời phát huy tính sáng tạo trong tư duy, chủ động trong điều hành của lĩnh vực Công Thương tại các địa phương. Từ đó, chung tay cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế địa phương và cả nước không chỉ trong năm 2025 mà còn cả những năm tới, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Từ điểm nhìn đó, có thể thấy, hội nghị ngày 30/7/2025 thực sự mang tính chất một “Hội nghị Diên Hồng” của khối Công Thương địa phương nhằm nhanh chóng đưa các chỉ đạo của Trung ương đi vào thực tiễn và cùng các địa phương khơi thông cũng như phát huy nguồn lực, tạo động lực tăng trưởng mới.

Việc Bộ Công Thương là cơ quan bộ, ngành thuộc Chính phủ thêm một lần đi tiên phong trong việc tổ chức hội nghị các lãnh đạo phụ trách lĩnh vực Công Thương và Quản lý thị trường tại các địa phương thể hiện rõ việc nêu cao trách nhiệm của Bộ trước Đảng và Nhà nước; khẳng định vai trò chủ công về phát triển kinh tế cũng như góp phần xây dựng một Chính phủ kiến tạo, nhạy bén, quyết liệt trong điều hành cũng như phát huy vai trò chủ động của các địa phương trong bối cảnh mới.

Thời gian qua, Bộ Công Thương là một trong những cơ quan quản lý nhà nước điđầu trong việc đẩy mạnh thực hiện chủ trương phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền trong lĩnh vực quản lý nhà nước thuộc Bộ. Bộ Công Thương đã sớm ban hành kế hoạch thực hiện Nghị định 139 và Nghị định 146 ngày 12/6/2025 của Chính phủ về phân quyền, phân cấp và phân định thẩm quyền trong lĩnh vực quản lý của ngành Công Thương khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; kịp thời ban hành 5 thông tư và nhiều văn bản hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện.

Theo đó, Bộ đã phân cấp (và tham mưu với Chính phủ phân cấp, phân quyền) 52% tổng số nhiệm vụ về địa phương; rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa 45,8% thủ tục hành chính và hoàn thành, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Phương án rà soát cắt giảm, đơn giản hóa 24,5% điều kiện đầu tư kinh doanh, 53% thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, vượt chỉ tiêu Chính phủ giao. Đồng thời, hoàn thành công bố, công khai, cập nhật trên cơ sở dữ liệu quốc gia đối với 263 thủ tục hành chính đã được phân cấp, phân quyền tại các nghị định của Chính phủ và thông tư của Bộ.

Bộ đã khẩn trương tổ chức hội nghị trực tuyến tập huấn chuyên sâu (với hơn 2.000 điểm cầu trên toàn quốc) về nhiệm vụ, quyền hạn và trình tự, quy trình thực hiện các thủ tục hành chính đã được phân cấp cho cán bộ ngành Công Thương địa phương. Đồng thời, Bộ triển khai các đoàn công tác do lãnh đạo Bộ làm trưởng đoàn đến các địa phương để nắm bắt tình hình và hướng dẫn chuyên môn, giải quyết vướng mắc ở địa phương.

Triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ về chuyển đổi số theo Kế hoạch 02 của Ban chỉ đạo Trung ương, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, cải cách hành chính và phục vụ người dân, doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhiều lần nhấn mạnh: Với vai trò, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, Bộ Công Thương cam kết sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất để chính quyền địa phương (ở cả cấp tỉnh và cấp xã) phát huy tối đa vai trò, năng lực, sáng kiến, phục vụ hiệu quả người dân và doanh nghiệp.

Tập trung triển khai thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những hạn chế, vướng mắc. Và để kịp thời khắc phục những hạn chế, vướng mắc trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tập trung triển khai thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm: Tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm thuộc phạm vi quản lý chịu sự tác động của việc sắp xếp tổ chức bộ máy để xác định chính xác các vướng mắc, bất cập, điểm nghẽn. Chuẩn hóa, công bố, công khai đầy đủ các quy định về thủ tục hành chính đã được phân cấp, phân quyền cho địa phương, nhất là các thủ tục liên quan đến sản xuất và xuất khẩu sản phẩm, hàng hóa thuộc phạm vi quản lý của Bộ. Duy trì hiệu quả hoạt động của Tổ Công tác và cơ chế điều phối, giám sát và phản hồi thông tin 2 chiều giữa Bộ và các địa phương.

Tiếp tục tổ chức các đoàn công tác đến các địa phương để nắm bắt tình hình và hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, hỗ trợ các địa phương trong giai đoạn đầu tiếp nhận nhiệm vụ được phân cấp, bảo đảm việc thực hiện thủ tục hành chính thông suốt, hiệu quả. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ về chuyển đổi số, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, cải cách hành chính và phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Đối với các địa phương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan chuyên môn chủ động nghiên cứu các quy định mới về phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền theo mô hình chính quyền 2 cấp để hiểu rõ, nắm chắc và triển khai thực hiện các nhiệm vụ. Thiết lập và duy trì thường xuyên kênh thông tin hai chiều; chủ động phản ánh, kiến nghị các biện pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện thông qua đường dây nóng và các đầu mối chuyên trách của các Bộ, ngành để được hướng dẫn, tháo gỡ kịp thời. Sớm kiện toàn bộ máy, nhân sự chuyên môn phụ trách lĩnh vực Công Thương, nhất là ở cấp xã theo đúng tinh thần chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ. Tăng cường đào tạo lại và tổ chức tập huấn chuyên sâu về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức. Chú trọng thực hiện tốt công tác chuyển đổi số, xây dựng các cơ sở dữ liệu chuyên ngành...

Quản lý thị trường thay đổi mô hình, không thay đổi vai trò

Trên lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương, nổi lên thời gian qua là vấn đề chống hàng giả, buôn lậu, gian lận thương mại, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ. Bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và tổ chức mô hình chính quyền 2 cấp đòi hỏi cần có những chỉ đạo mang tính căn cơ để quyết liệt tuyên chiến với vấn nạn này của nền kinh tế nhằm bảo đảm quyền lợi của doanh nghiệp làm ăn chân chính, người tiêu dùng mà còn là hình ảnh của Việt Nam trong hội nhập.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã trực tiếp ký ban hành Quyết định số 1825/QĐBCT về Kế hoạch thực hiện chỉ đạo của Thủtướng Chính phủ về tiếp tục đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Điểm mới của quyết định này là hướng tới mục tiêu đổi mới tư duy, nhận thức về công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, tạo chuyển biến mạnh mẽ, thực chất. Đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các cấp, đặc biệt là người đứng đầu; sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng, của doanh nghiệp và người dân để tạo ra sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị; lấy người dân làm trung tâm, chủ thể, huy động sức mạnh của người dân và doanh nghiệp.

Trong tháng cao điểm chống hàng giả, buôn lậu, gian lận thương mại từ ngày 15/5 đến 15/6/2025, Bộ Công Thương đã có nhiều cố gắng, nỗ lực trong điều hành và giám sát thị trường, bảo đảm cung cầu hàng hóa, đồng thời tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên luôn nhấn mạnh tinh thần cần coi mỗi ngày đều là cao điểm chống hàng giả.

Và lực lượng chủ công trong cuộc đấu tranh này chính là lực lượng Quản lý thị trường.

Đáng chú ý, ngay sau khi có Nghị định số 40/2025/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 26/2/2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương, Bộ Công Thương đã tổ chức hội nghị chuyển giao Cục Quản lý thị trường từ Bộ Công Thương về UBND các tỉnh, thành phố. Việc bàn giao nhằm mục tiêu nâng cao tính chủ động, linh hoạt, nắm bắt sát tình hình thị trường, có thể phản ứng nhanh chóng và hiệu quả hơn đối với những biến động của thị trường tại địa phương trong bối cảnh có những hình thức giao dịch thương mại mới bên cạnh các kênh giao dịch truyền thống.

Sau hơn 6 năm hoạt động theo mô hình ngành dọc (từ tháng 10/2018), toàn lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã tiến hành kiểm tra 665.168 vụ, xử phạt vi phạm hành chính 417.604 vụ vi phạm, chuyển cơ quan tiến hành tố tụng 911 vụ để xem xét, khởi tố hình sự. Tổng số tiền xử lý vi phạm 5.542 tỷ đồng, trong đó: Thu nộp ngân sách nhà nước 3.376 tỷ đồng; trị giá tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tịch thu, áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, chuyển giao trị giá lên tới hơn 2.166 tỷ đồng.

Khẳng định lực lượng Quản lý thị trường là lực lượng chủ công trên mặt trận đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tại thị trường nội địa, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ rõ, việc chuyển giao sẽ không làm thay đổi nhiệm vụ trọng tâm của lực lượng Quản lý thị trường. Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang mô hình hoạt động mới sẽ đòi hỏi lực lượng cần có sự thích ứng nhanh chóng, sẵn sàng đổi mới phương pháp làm việc để phù hợp với nhiệm vụ mới.

Bày tỏ niềm tin giai đoạn mới, lực lượng Quản lý thị trường sẽ tiếp tục kế thừa, phát huy những thành tích đạt được, trở thành lực lượng nòng cốt trong công tác quản lý thị trường, xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh của đất nước, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, Bộ Công Thương cam kết tăng cường phối hợp với địa phương nhất là trong xây dựng cơ chế, chính sách liên quan đến công tác chuyên môn, chế độ chính sách cho công chức, cán bộ quản lý thị trường. Định hướng trọng tâm công tác hàng năm, công tác kiểm tra, kiểm soát, công tác chuyên ngành để hoạt động quản lý thị trường có hiệu lực, hiệu quả.

Đồng hành cùng địa phương, doanh nghiệp

Có thể khẳng định, Bộ Công Thương làcơ quan bộ đi tiên phong, đồng thời vừa quyết liệt vừa bài bản trong việc thực hiện chủ trương mô hình chính quyền 2 cấp từ việc tham mưu cơ chế, chính sách đến việc không để gián đoạn trong điều hành quản lý, phân cấp phân quyền, phân định thẩm quyền, hướng tới mục tiêu cao nhất là bảo đảm thông suốt tiến trình quản lý.

Đồng thời, Bộ Công Thương cũng có các động thái quyết liệt nhanh gọn trong chỉ đạo cũng như chung tay cùng các địa phương, người dân, doanh nghiệp tháo gỡ các khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ. Đặc biệt, bảo đảm tốt sự chỉ đạo của Chính phủ về liên thông các thủ tục hành chính, tiếp tục khẳng định hình ảnh cơ quan Bộ đi đầu về chỉ số phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công, nhất là các dịch vụ công tác động đến số đông doanh nghiệp và người dân.

Những chuyển động tích cực của Bộ Công Thương, của toàn ngành Công Thương cùng cả nước thực hiện tổ chức mô hình chính quyền 2 cấp thực sự là những thay đổi hết sức có ý nghĩa trong tiến trình lịch sử hình thành và phát triển của ngành Công Thương gắn với tiến trình lịch sử 80 năm của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, chung tay tạo những tiền đề để đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Qua đó, khẳng định vai trò quan trọng của kinh tế với sự phát triển phồn thịnh của đất nước trong mọi hoàn cảnh, mọi giai đoạn.

Ngành Công Thương với vai trò chủ công,rường cột với phát triển kinh tế đất nước vẫn luôn chủ động, đi đầu và đổi mới tư duy điều hành, chủ động, quyết liệt và linh hoạt trong tư duy quản lý và sẵn sàng hành động vì lợi ích cao nhất của đất nước. 

Một động thái quan trọng của Bộ Công Thương được Tư lệnh ngành Công Thương - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu lên là các địa phương cần duy trì kênh thông tin hai chiều, kịp thời phản ánh khó khăn qua đường dây nóng Bộ Công Thương (024.222.021115), hoạt động 24/24h từ tháng 7/2025 và được cập nhật công khai sau một tháng vận hành.