Đề xuất đầu tư 125.000 tỷ đồng nâng tầm sức khỏe, chất lượng dân số Việt Nam

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, đối tượng thụ hưởng của chương trình là toàn bộ người dân Việt Nam, trong đó ưu tiên các đối tượng: Người sống ở khu vực khó khăn, miền núi, biên giới, biển đảo; người yếu thế; bà mẹ, trẻ em; thanh thiếu niên; các cặp vợ chồng, cá nhân trong độ tuổi sinh đẻ; người có công với cách mạng; người cao tuổi; người di cư, lao động ở các khu công nghiệp. 

Tổng vốn thực hiện chương trình giai đoạn 2026-2035 là 125.478 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 2026-2030 là 88.635 tỷ đồng, bao gồm: Vốn ngân sách Trung ương 68.000 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương 20.041 tỷ đồng, vốn huy động hợp pháp khác dự kiến 594 tỷ đồng. Tổng vốn giai đoạn 2031-2035 dự kiến 36.843 tỷ đồng.

Mục tiêu của chương trình nhằm nâng cao sức khỏe thể chất, tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của nhân dân; bảo đảm mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khỏe ban đầu chất lượng, người dân chủ động tự chăm sóc và nâng cao sức khỏe; hạn chế bệnh tật, được phòng bệnh từ sớm, từ xa, ngay tại cơ sở; giải quyết các vấn đề dân số ưu tiên, chủ động thích ứng với già hóa, nâng cao chất lượng dân số; tăng cường chăm sóc cho các nhóm yếu thế. 

Mục tiêu cụ thể: Góp phần nâng tỷ lệ xã, phường, đặc khu đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã là 90% vào năm 2030 và đạt 95% đến năm 2035. Tỷ lệ người dân được lập sổ sức khỏe điện tử và quản lý sức khỏe theo vòng đời đến năm 2030 đạt 100% và duy trì đến năm 2035. 

Tỷ lệ trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) các tỉnh, thành phố đủ năng lực xét nghiệm tác nhân, kháng nguyên, kháng thể các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, chất lượng nước sạch, vệ sinh trường học đến năm 2030 đạt 100%. Tỷ lệ trạm y tế xã, phường, đặc khu trên toàn quốc triển khai thực hiện dự phòng, quản lý, điều trị một số bệnh không lây nhiễm đầy đủ theo quy trình được hướng dẫn đến năm 2030 đạt 100% và duy trì đến năm 2035. 

Bên cạnh đó, phấn đấu đạt tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi trẻ em dưới 5 tuổi đến năm 2030 giảm xuống dưới 15% và đến năm 2035 giảm xuống dưới 13%. Tỷ lệ người dân được tiếp cận với ít nhất 1 kênh thông tin đại chúng chính thống về chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng bệnh, nâng cao sức khỏe đạt 50% vào năm 2030 và đạt 80% vào năm 2035. 

Tỷ suất sinh thô đến năm 2030 tăng thêm 0,5‰ so với năm 2025 và đến năm 2035 tăng thêm 0,5‰ so với năm 2030. Tỷ số giới tính khi sinh đến năm 2030 giảm xuống dưới 109 bé trai/100 bé gái sinh ra sống và đến năm 2035 giảm xuống dưới 107 bé trai/100 bé gái sinh ra sống. 

Tỷ lệ cặp nam, nữ được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn đạt 90% vào năm 2030 và 95% vào năm 2035; 70% phụ nữ mang thai được tầm soát ít nhất 4 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất vào năm 2030 và 90% vào năm 2035; 90% trẻ sơ sinh được tầm soát ít nhất 5 loại bệnh bẩm sinh phổ biến nhất vào năm 2030 và đạt 95% vào năm 2035. 

Số lượng người yếu thế, người dễ bị tổn thương được tiếp cận, sử dụng các dịch vụ tại các cơ sở chăm sóc xã hội đến năm 2030 tăng thêm 70% so với năm 2025 và đến năm 2035 tăng thêm 90% so với năm 2030. 

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh thảo luận tại tổ vào sáng 25-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Thảo luận tại tổ về nội dung này, đại biểu Quốc hội bày tỏ ủng hộ với sự cần thiết thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển, cũng như chương trình mục tiêu quốc gia về giáo dục và đào tạo. Bên cạnh đó, đại biểu Quốc hội cũng bày tỏ băn khoăn về việc cân đối, bố trí nguồn lực cho các chương trình mục tiêu quốc gia này, trong bối cảnh nhiều chương trình mục tiêu quốc gia đang triển khai cần xác định đúng trọng tâm, trọng điểm, không để trùng lặp, chồng chéo.

Đại biểu Nguyễn Trần Phượng Trân (đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) quan tâm đến y tế cơ sở. Theo đại biểu, cùng với đặt ra nhiều nhiệm vụ, giao chỉ tiêu, cần phân cấp, giao quyền và có sự phối hợp đồng bộ, bố trí nguồn kinh phí bảo đảm cho y tế cơ sở. Liên quan đến vấn đề sàng lọc rối loạn sức khỏe tâm thần cho trẻ em, thanh thiếu nhi, đại biểu đề nghị cần quan tâm đến nhân lực thực hiện nhiệm vụ này để triển khai mô hình sàng lọc tại trường học, cần có sự phối hợp giữa các bộ, ngành, bố trí vị trí việc làm, nguồn lực.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Gia Lai) nhấn mạnh đến quá trình tổ chức thực hiện chương trình, bởi có sự khác biệt rõ rệt giữa các địa phương trên cả nước. Do vậy, việc tổ chức thực hiện cũng không giống nhau. Ví dụ như trạm y tế của phường ở thành phố không thể giống trạm y tế xã ở miền núi.

Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu đề nghị cần quan tâm đến lĩnh vực bệnh không lây nhiễm như tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, để có sự tập trung, mũi nhọn vào lĩnh vực này, giúp giảm tỷ lệ bệnh, giảm biến chứng, tàn phế và gánh nặng cho xã hội.

MẠNH HƯNG