Kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XV: Đề xuất hiệu trưởng có quyền cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì, Phó chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành phiên họp.

Bất cập trong quy định về văn bằng, chứng chỉ

Theo tờ trình của Chính phủ, Luật Giáo dục hiện hành chưa ghi nhận hình thức văn bằng, chứng chỉ điện tử hoặc số, trong khi xu hướng chuyển đổi số và quản lý học tập trực tuyến ngày càng phổ biến. Mặt khác, việc quy định bằng tốt nghiệp trung học cơ sở chưa đảm bảo phù hợp với mục tiêu phổ cập giáo dục hiện nay, trong khi xu thế quốc tế (nhiều quốc gia phát triển như: Mỹ, Canada, Anh, Úc, Phần Lan) không cấp bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, mà sử dụng xác nhận của hiệu trưởng về kết quả học tập ở lớp dưới để xét học ở bậc học cao hơn hoặc phân luồng.

Những hạn chế này khiến hệ thống pháp luật chưa theo kịp yêu cầu hiện đại hóa, hội nhập quốc tế và quản lý minh bạch, an toàn trên môi trường số.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì, Phó chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành phiên họp.

Chính phủ đề nghị sửa đổi, bổ sung Điều 34 Luật Giáo dục hiện hành để chuyển thẩm quyền cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông từ giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho hiệu trưởng; bỏ quy định người đứng đầu cơ quan chuyên môn về giáo dục thuộc ủy ban nhân dân cấp huyện cấp bằng tốt nghiệp trung học cơ sở và giao người đứng đầu cơ sở thực hiện chương trình giáo dục trung học cơ sở xác nhận học bạ việc hoàn thành chương trình trung học cơ sở, giảm khối lượng công việc hành chính cho cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục, tăng tính tự chủ cho cơ sở giáo dục.

Phổ cập mầm non cho trẻ từ 3 - 5 tuổi, giáo dục bắt buộc 9 năm

Tờ trình nêu rõ, luật hiện hành quy định giáo dục bắt buộc chỉ dừng ở cấp tiểu học là chưa đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và chưa bảo đảm hoàn thành mục tiêu phổ cập bền vững, bởi tình trạng học sinh bỏ học sau tiểu học vẫn diễn ra.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày tờ trình của Chính phủ.

Việc chỉ phổ cập mầm non cho trẻ 5 tuổi trong quy định hiện hành chưa đồng bộ với nghị quyết mới của Quốc hội (Nghị quyết số 218/2025/QH15 ngày 26-6-2025), gây thiếu thống nhất trong triển khai. Những hạn chế này cho thấy cần sửa đổi để mở rộng giáo dục bắt buộc đến trung học cơ sở và phổ cập mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi, bảo đảm công bằng, đồng bộ và phù hợp với định hướng phát triển giáo dục hiện nay.

Do vậy, Chính phủ đề xuất phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi, thay vì chỉ phổ cập mầm non cho trẻ 5 tuổi như hiện nay; thực hiện giáo dục bắt buộc 9 năm thay vì phổ cập tiểu học như hiện nay.

Thực hiện một bộ sách giáo khoa, miễn phí sách giáo khoa

Về sách giáo khoa, tờ trình của Chính phủ cho biết, Nghị quyết số 71-NQ/TW đã nêu rõ việc bảo đảm cung cấp một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc, cần thể chế hóa tại dự thảo luật để triển khai thực hiện.

Từ đó, Chính phủ đề nghị sửa đổi, bổ sung điểm b, Khoản 1, Điều 32 Luật Giáo dục hiện hành theo hướng quy định Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa sử dụng thống nhất trong toàn quốc.

Chính phủ quy định việc miễn phí sách giáo khoa cho học sinh; thực hiện các giải pháp xã hội hóa phù hợp về sách giáo khoa, bảo đảm tính bền vững và đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục, bảo đảm phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước (Nghị quyết số 71-NQ/TW, Nghị quyết số 88/2014/QH13, Nghị quyết số 686/NQ-UBTVQH15) cũng như phù hợp với thực tiễn và bối cảnh hiện nay.

CHIẾN THẮNG