Phát triển nông nghiệp xanh hướng tới tiêu dùng xanh

Nông nghiệp xanh với nhiều tín hiệu tích cực

Nông nghiệp xanh là nền nông nghiệp áp dụng đồng bộ các quy trình khoa học, công nghệ, sử dụng hợp lý và hiệu quả các nguồn lực và tài nguyên thiên nhiên. Do vậy, phát triển nông nghiệp xanh có thể được hiểu là nâng cao chất lượng môi trường và nguồn lực được dùng trong nông nghiệp; nhằm bảo đảm khả thi về kinh tế đi đôi với nâng cao chất lượng cuộc sống cho nông dân. Để tạo ra các sản phẩm nông nghiệp xanh, tiêu dùng xanh phù hợp với nhu cầu của thị trường, thời gian qua, nhiều địa phương, hợp tác xã (HTX) đã làm tốt việc sản xuất nông nghiệp an toàn, gắn với bảo vệ môi trường và nâng cao thu nhập cho người dân. Trong đó, HTX Nông sản-Dược liệu Mạnh Hương (xã Gia Phú, tỉnh Lào Cai) là một ví dụ điển hình.

Là một người con dân tộc Giáy, anh Nguyễn Tiến Mạnh, Giám đốc HTX Nông sản-Dược liệu Mạnh Hương hiểu rõ tiềm năng đất đai, khí hậu và giá trị nông nghiệp, cây dược liệu quê hương. “Lào Cai có điều kiện tự nhiên lý tưởng để trồng cây nông sản, cây dược liệu, nhất là nghệ, sắn dây, cà gai leo... Nếu chỉ bán thô thì giá trị rất thấp, trong khi chế biến sâu có thể nâng cao thu nhập gấp nhiều lần. Vì vậy, chúng tôi quyết định đầu tư nhà xưởng, máy móc và vùng nguyên liệu để cùng bà con phát triển” anh Mạnh chia sẻ. Từ một cơ sở nhỏ, đến nay HTX Mạnh Hương đã phát triển với 32 thành viên, quy mô nhà xưởng 1.455m², 8ha vùng trồng nguyên liệu và liên kết sản xuất thêm 15ha tại nhiều thôn, bản trong xã. Các sản phẩm như tinh bột nghệ, tinh bột sắn dây, cà gai leo, trà mướp đắng, trà hoa đu đủ đực, cao thảo dược... đều được sản xuất theo quy trình an toàn, được Chi cục Quản lý nông lâm sản tỉnh Lào Cai kiểm định chất lượng, cấp thương hiệu và tem truy xuất nguồn gốc. Không chỉ chú trọng sản xuất, HTX còn chủ động liên kết tiêu thụ với Hội Nông sản an toàn tỉnh Lào Cai, HTX tiêu dùng Việt Nam, các chuỗi cửa hàng và siêu thị ở nhiều tỉnh, thành phố.

Bên cạnh đó, HTX còn đẩy mạnh bán hàng trên sàn thương mại điện tử, duy trì trang web giới thiệu sản phẩm, qua đó tiếp nhận phản hồi của người tiêu dùng để cải tiến chất lượng, mẫu mã, bao bì. Mô hình sản xuất, kinh doanh của HTX Nông sản-Dược liệu Mạnh Hương cho thấy một hướng đi bền vững: Gắn kết chặt chẽ giữa sản xuất xanh và tiêu dùng xanh, giữa lợi ích kinh tế và trách nhiệm xã hội.

Người tiêu dùng là mắt xích quan trọng

Xu hướng tiêu dùng xanh ở nước ta ngày càng phát triển, khi người tiêu dùng ngày càng ưu tiên sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường và các thương hiệu có trách nhiệm với xã hội. Thói quen tiêu dùng thay đổi từ đó thúc đẩy sản xuất nông nghiệp xanh phát triển mạnh mẽ hơn. Chị Hoàng Thị Lương (32 tuổi, nhân viên văn phòng, phường Hà Đông, TP Hà Nội) cho biết: “Tôi không có nhiều thời gian đi chợ nên thường chọn mua sản phẩm thiết yếu tại siêu thị. Nhiều nông sản trong nước hiện nay có chất lượng rất tốt, bao bì đẹp, tem truy xuất rõ ràng nên tôi yên tâm sử dụng”.

Còn cô Nguyễn Thị Minh Uyên (47 tuổi, giáo viên tại phường Phủ Lý, tỉnh Ninh Bình) chia sẻ: “Các sản phẩm nông nghiệp trong nước như mật ong, sắn dây, các loại trà hay gạo đều có chất lượng không kém hàng nhập khẩu. Tôi luôn ưu tiên chọn sản phẩm có thương hiệu uy tín, bao bì rõ ràng, vừa an toàn, vừa góp phần phát triển kinh tế nội địa”. Những thay đổi tích cực trong hành vi tiêu dùng là yếu tố quan trọng để hướng đến nền kinh tế xanh, tuần hoàn và phát triển bền vững.

Cùng với sự chuyển đổi tư duy của người dân, những năm gần đây, nhiều chính sách phát triển nông nghiệp xanh, nông nghiệp bền vững của Đảng và Nhà nước được ban hành đã tạo ra bước tiến quan trọng trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Theo công bố của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2024 đạt 62,5 tỷ USD, mức cao kỷ lục. Các mặt hàng như gạo, cà phê, trái cây, thủy sản tiếp tục duy trì vị thế trên thị trường xuất khẩu. Cùng với đó, Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) có hơn 16.500 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên, góp phần định hình thương hiệu nông sản Việt. Nhiều địa phương đã chủ động chuyển đổi mô hình canh tác, giảm sử dụng hóa chất, tăng cường ứng dụng công nghệ cao, hướng đến sản xuất sạch và thân thiện môi trường. Sự đồng hành của 3 chủ thể: Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng dần mở ra nhiều cơ hội trong hành trình phát triển nông nghiệp xanh ở nước ta.