Ngăn chặn hoạt động xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới

Do giao thông thuận lợi nên số lượng người, phương tiện XNC giữa Việt Nam và các nước láng giềng bằng đường bộ khá cao. Đặc biệt, vào thời điểm trước và sau Tết Nguyên đán hằng năm, lượng người, phương tiện thông quan qua cửa khẩu đất liền trên các tuyến biên giới nước ta có sự gia tăng đột biến, nhất là khi dịch Covid-19 được kiểm soát, nhu cầu người dân XNC qua biên giới giữa Việt Nam và các nước để thăm thân, giao lưu, trao đổi hàng hóa cũng nhộn nhịp trở lại. Đây cũng là cơ hội để các loại tội phạm, trong đó có hành vi tổ chức đưa đón người XNC trái phép diễn ra rất phức tạp.

Các đường dây, tổ chức đưa người XNC trái phép đánh vào tâm lý, nhu cầu cần tìm việc làm của người lao động. Chúng còn sử dụng các chiêu thức dụ dỗ người ra nước ngoài có việc làm với thu nhập cao để đưa họ qua biên giới thu lợi bất chính. Tham gia vào các đường dây, tổ chức đưa đón người XNC trái phép có nhiều đối tượng ở cả trong và ngoài nước cấu kết. Chúng chủ yếu thông qua mạng xã hội như Zalo, Facebook, Wechat để móc nối, thỏa thuận, hướng dẫn người tham gia XNC trái phép. Các đường dây, ổ nhóm tội phạm móc nối chặt chẽ, bố trí phân công theo từng công đoạn, từ đón, vận chuyển đến thuê dẫn đường... Hoạt động XNC trái phép diễn ra chủ yếu tại các đường mòn, đường tắt. Một số trường hợp được đưa trốn vào các phương tiện vận tải vận chuyển hàng hóa qua cửa khẩu. Tinh vi hơn, tội phạm dùng hộ chiếu và thị thực (visa) đã qua sử dụng, làm giả visa để đưa người XNC trái phép.

Các đối tượng trong đường dây đưa đón người xuất cảnh trái phép qua biên giới bị BĐBP Hà Tĩnh bắt giữ.

Trước tình hình trên, Bộ tư lệnh BĐBP chỉ đạo các đơn vị cơ sở tăng cường kiểm soát chặt chẽ biên giới, cửa khẩu. Các đơn vị BĐBP tổ chức kiểm soát chặt chẽ tại các cửa khẩu, bảo đảm cho doanh nghiệp, người dân qua lại làm ăn, đoàn tụ gia đình và đấu tranh với các loại tội phạm, trong đó có hoạt động XNC trái phép. Trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 và từ đầu năm đến nay, BĐBP vẫn duy trì 453 tổ, chốt trên biên giới bảo vệ chủ quyền và đấu tranh ngăn chặn các loại tội phạm. Cùng với đó, BĐBP vận động nhân dân trên địa bàn cung cấp thông tin để đấu tranh với hoạt động XNC trái phép qua biên giới.

Tỉnh Quảng Trị có tuyến biên giới đất liền hơn 187km, tiếp giáp với hai tỉnh Salavan, Savannakhet (Lào), có hai cửa khẩu quốc tế, 4 cửa khẩu phụ, với nhiều đường mòn, lối mở, sông, suối có thể qua lại. Nhân dân định cư ở hai bên cũng có mối quan hệ dân tộc, thân tộc gần gũi, thường xuyên có các hoạt động thăm thân, trao đổi hàng hóa, hỗ trợ nhau phát triển kinh tế. Tuyến biên giới miền Trung cũng là địa bàn trọng điểm của hoạt động XNC trái phép. Hiện nay, BĐBP tỉnh Quảng Trị đang duy trì 23 tổ, chốt thực hiện nhiệm vụ bảo vệ biên giới, phòng, chống các loại tội phạm và hoạt động XNC trái phép.

Đại tá Lê Văn Phương, Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh Quảng Trị cho biết: “Chúng tôi chỉ đạo các đồn biên phòng kiểm soát chặt chẽ biên giới, cửa khẩu, các đơn vị nghiệp vụ tăng cường nắm tình hình hoạt động, đấu tranh bóc gỡ các đường dây đưa, đón người XNC trái phép qua biên giới. BĐBP tỉnh Quảng Trị cũng phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng trên địa bàn tỉnh và lực lượng bảo vệ biên giới phía đối diện của Lào để trao đổi thông tin, nắm tình hình từ xa”.

Nhờ những biện pháp quyết liệt, công tác đấu tranh với hoạt động XNC của BĐBP đạt được nhiều kết quả tích cực. Chỉ tính từ ngày 1-1 đến 10-2-2023, các đơn vị BĐBP chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ, xử lý 160 vụ với 725 đối tượng XNC trái phép. Điển hình, ngày 1-2, tại khu vực cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, tổ công tác của BĐBP tỉnh Hà Tĩnh bắt quả tang đối tượng Hoàng Văn Quang, quê ở xã Tây Sơn, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình đang đưa dẫn hai đối tượng mang quốc tịch Trung Quốc (cùng trú ở tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc) xuất cảnh từ Việt Nam sang Lào. Tiếp tục mở rộng điều tra và truy xét đối tượng, đêm 2-2, lực lượng chức năng tiếp tục bắt giữ Yêu Sú Vông Vi Lay, trú tại bản Na Pê, huyện Khăm Cợt, tỉnh Bô Ly khăm Xay (Lào). Yêu Sú Vông Vi Lay khai được một người phụ nữ ở Lào thuê cắt rừng qua khu vực cánh gà cửa khẩu quốc tế Cầu Treo để đón hai người Trung Quốc trên nhập cảnh trái phép sang Lào.

Tuy nhiên, quá trình triển khai nhiệm vụ cho thấy, công tác đấu tranh với hoạt động XNC trái phép qua biên giới gặp không ít khó khăn. Khu vực biên giới rộng, địa hình rừng núi phức tạp, nhiều đường mòn, lối mở, cư dân hai bên biên giới có quan hệ thân tộc, dòng tộc, thường xuyên qua lại thăm thân, giao lưu mua bán, trao đổi hàng hóa qua biên giới, dễ bị lôi kéo tham gia vào hoạt động XNC trái phép. Tình trạng người dân thiếu việc làm (ở cả Việt Nam và các nước láng giềng) nên đã tìm mọi cách XNC trái phép sang các nước khác để tìm kiếm việc làm. Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng ngày càng tinh vi, có sự cấu kết chặt chẽ giữa các đối tượng ở biên giới và nội địa, đường dây đưa đón người XNC khép kín, phức tạp. Chúng thường sử dụng mạng xã hội để hướng dẫn, tổ chức đưa đón người XNC trái phép hoặc sử dụng thủ đoạn làm giả giấy tờ XNC qua cửa khẩu khiến công tác đấu tranh gặp nhiều khó khăn, cần có nhiều giải pháp để phòng, chống hiệu quả.