Thu hút đầu tư cải tạo, nâng cấp chung cư cũ

Các hộ dân sống ở chung cư cũ thường là công nhân, lao động, người dân có hoàn cảnh khó khăn. Những chung cư cũ chủ yếu được xây dựng ở các quận trung tâm thành phố và có số tầng thấp, quy mô, diện tích xây dựng không lớn. Nhiều căn hộ có tình trạng sở hữu phức tạp, vừa có sở hữu tư nhân, vừa có sở hữu nhà nước. Bên cạnh đó, nhiều người dân lại thường chuyển nhượng qua lại nhiều lần không có giấy tờ hợp pháp.

Tìm hiểu thực tế cho thấy, người dân sống tại các chung cư cũ, xuống cấp đều mong muốn sửa chữa, cải tạo, nâng cấp, bảo đảm an toàn hơn. Tuy nhiên, không ít nhà đầu tư lại không muốn đầu tư, sửa chữa, nâng cấp chung cư cũ bởi lợi nhuận đem lại cho họ không cao. Các doanh nghiệp, chủ đầu tư lại thường mong muốn dỡ bỏ hẳn chung cư cũ để xây dựng chung cư mới có số tầng, quy mô lớn hơn để có thể bảo đảm chi phí đầu tư, có lãi. Bên cạnh đó, để xây dựng mới, nhiều chủ đầu tư thường đưa ra phương án xây dựng, đền bù, tái định cư cho những hộ dân đang ở chung cư cũ đến những chung cư, khu tái định cư mới thuộc các quận, huyện vùng ven hoặc đưa ra phương án đền bù, giải phóng mặt bằng, chi phí xây dựng, cải tạo chưa phù hợp, chưa thỏa mãn nhu cầu, lợi ích của các bên.

Chung cư cũ tại quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh.

Mặt khác, tâm lý của nhiều người dân sống tại chung cư cũ ở quận nội thành lại không muốn chuyển đến nơi ở khác, đặc biệt là vùng ven do e ngại đời sống, việc làm, tập quán văn hóa chưa phù hợp. Thêm vào đó, vấn đề pháp lý, quy hoạch chi tiết xây dựng chung cư cũ trước đây, nhất là những chung cư xây trước năm 1975 lại khó khăn hoặc vướng mắc về quy hoạch chi tiết trong tổng thể quy hoạch đô thị. Đây là những nguyên nhân chính khiến nhiều chung cư cũ vẫn không thể triển khai sửa chữa, nâng cấp, cải tạo.

Nhận rõ những vấn đề này, triển khai thực hiện Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh, thành phố đang nỗ lực triển khai nhiều biện pháp đồng bộ, tạo cơ chế, chính sách thu hút các nguồn lực tham gia sửa chữa, cải tạo, nâng cấp những chung cư cũ.

Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, thành phố chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền địa phương chủ động đứng ra tổ chức triển khai thực hiện. Các địa phương tập trung giải quyết những vướng mắc, khó khăn trong việc chọn nhà thầu, nhà đầu tư; đồng thời tham mưu thực hiện tốt việc lập quy hoạch, lập bản đồ án chi tiết khu vực, tạo hành lang pháp lý trong cải tạo, nâng cấp chung cư cũ. Các địa phương chủ động đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân nhằm tìm tiếng nói chung giữa chính quyền, chủ đầu tư và người dân, bảo đảm lợi ích của người dân và chủ đầu tư, phù hợp với điều kiện kinh tế, hoàn cảnh của người dân và tình hình mặt bằng kinh tế-xã hội chung của thành phố.

Ngành chức năng thành phố cũng chủ động triển khai các biện pháp trong thi hành pháp luật về quản lý, vận hành, cải tạo, xây dựng chung cư cũ, bảo đảm tính pháp lý trong quản lý, vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa, nâng cấp chung cư, góp phần chỉnh trang đô thị, xây dựng thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình.