Liên kết chuỗi - đòn bẩy nâng cao giá trị nông nghiệp
Những năm gần đây, nhiều hợp tác xã (HTX) nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Nam Định đã chủ động tái cơ cấu, đổi mới phương thức hoạt động theo hướng sản xuất hàng hóa, gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp và thị trường tiêu thụ. Nhiều mô hình liên kết theo chuỗi giá trị đã hình thành và mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân và phát triển kinh tế nông thôn bền vững.
HTX Sản xuất Kinh doanh Dịch vụ nông nghiệp Nghĩa Bình (HTX Nghĩa Bình) là một trong những điển hình trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng chuỗi liên kết. Với phương châm: Trồng lúa sạch-làm gạo sạch-sản xuất bền vững, HTX đã xây dựng thành công vùng sản xuất lúa theo tiêu chuẩn VietGAP, đồng thời phát triển chuỗi gạo chất lượng cao như “Gạo nếp Bắc Nghĩa Bình”, “Gạo huyết rồng”, “Gạo Bắc thơm Nghĩa Bình”.
Các sản phẩm của HTX đều đạt chuẩn OCOP 4 sao, được người tiêu dùng tin tưởng lựa chọn. Nhờ đó, giá trị canh tác của HTX đạt từ 115-120 triệu đồng/ha/năm. Để tiếp tục phát triển bền vững, HTX Nghĩa Bình đã và đang tiếp tục triển khai nhiều hướng đi mới trong chiến lược phát triển bền vững. Một mặt, HTX mở rộng diện tích các vùng chuyên canh sản xuất lúa đặc sản; mặt khác, tập trung đầu tư chiều sâu nâng cao chất lượng giống, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, từng bước cơ giới hóa và số hóa quy trình sản xuất...
![]() |
Sản xuất lúa nếp theo hướng hữu cơ tại Hợp tác xã Sản xuất Kinh doanh Dịch vụ nông nghiệp Nghĩa Bình. |
Một mô hình tiêu biểu khác là HTX Sản xuất Kinh doanh Dịch vụ nông nghiệp Minh Tân. HTX vừa được vinh danh là một trong 100 HTX tiêu biểu toàn quốc, nhận giải thưởng “Ngôi sao HTX-Coop Star Awards 2025” do Liên minh HTX Việt Nam tổ chức. HTX đã hình thành các vùng chuyên sản xuất giống lúa thuần có giá trị kinh tế cao, vùng trình diễn các giống lúa lai, lúa thuần có năng suất, chất lượng cao, hợp tác với nhiều công ty trong và ngoài tỉnh. Hằng năm, HTX cung ứng từ 80-100 tấn vật tư, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật với giá trị từ 1,2-1,5 tỷ đồng theo phương châm chất lượng tốt nhất, giá cả bằng và thấp hơn thị trường tại thời điểm. HTX còn cho các hộ thành viên vay vốn ưu đãi từ dịch vụ tín dụng nội bộ để phát triển sản xuất, đến ngày 31-12-2024, doanh số cho vay đạt 2,566 tỷ đồng.
Nam Định hiện có 418 HTX nông, lâm, thủy sản, ngư nghiệp với hơn 314 nghìn thành viên. Đến nay, toàn tỉnh có 1 HTX và 1 doanh nghiệp của tỉnh là đầu mối kết nối sản xuất gắn với chuỗi giá trị chế biến, tiêu thụ lúa gạo với hơn 30 HTX nông nghiệp trên địa bàn. 63 HTX đã xây dựng được chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp... Các mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp giúp tăng năng suất, chất lượng cây trồng vật nuôi, tăng giá trị sản phẩm và từng bước nâng cao thu nhập cho nông dân. Thực tế cho thấy, khi tham gia chuỗi giá trị, chi phí sản xuất, kinh doanh của HTX giảm từ 5-8%, thu nhập của thành viên tăng 20-25%, mang lại nhiều lợi ích cho các thành viên và HTX.
Liên minh HTX tỉnh Nam Định đã và đang giữ vai trò cầu nối, hỗ trợ các HTX xây dựng và mở rộng mô hình liên kết chuỗi thông qua các hoạt động thiết thực như: Tổ chức hội nghị, hội thảo giữa HTX và doanh nghiệp; tổ chức đoàn đi học tập kinh nghiệm tại các tỉnh, khu vực có mô hình HTX tiên tiến; kết nối với các tổ chức quốc tế để nâng cao năng lực quản trị cho cán bộ. Những hoạt động này đã giúp các HTX cập nhật kiến thức, mở rộng quan hệ hợp tác, tạo điều kiện phát triển kinh tế tập thể theo hướng bền vững.
Thực tế cho thấy, liên kết HTX-doanh nghiệp-nông dân đã tạo ra các khu sản xuất tập trung, cánh đồng mẫu lớn, vùng nguyên liệu lớn, đồng thời là cơ sở quan trọng để đưa các tiến bộ khoa học vào sản xuất theo quy trình công nghệ, tiêu chuẩn hóa các tiêu chí về chất lượng sản phẩm, tạo ra khối lượng hàng hóa chủ lực đủ lớn đáp ứng yêu cầu của thị trường, khắc phục được những nhược điểm của mô hình kinh tế hộ nhỏ lẻ, manh mún. Nhờ đó, trên địa bàn tỉnh xuất hiện ngày càng nhiều mô hình liên kết hợp tác phát triển kinh tế tiêu biểu ở các địa phương. Với những kết quả nổi bật đã đạt được, trong thời gian tới, các HTX sẽ tiếp tục phát huy vai trò liên kết giữa nông dân-HTX-doanh nghiệp, qua đó góp phần thúc đẩy nông nghiệp tỉnh phát triển theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững.
Bài và ảnh: AN ĐỊNH