Chuyển đổi số, mở đường xuất khẩu các sản phẩm OCOP

Kết nối số để sản phẩm OCOP phát triển bền vững và lâu dài 

Ngày 1/8/2025, tại Trung tâm Hội nghị Hoàng Thành Thăng Long (Hà Nội), Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) phối hợp cùng sàn thương mại điện tử Alibaba.com và Công ty NBT Holdings, đại lý ủy quyền chính thức của Alibaba tại Việt Nam, tổ chức hội nghị “Ứng dụng chuyển đổi số trong phát triển các sản phẩm OCOP xuất khẩu”. Đây là một trong những sự kiện tiêu biểu nằm trong khuôn khổ hội chợ các sản phẩm OCOP xuất khẩu (Vietnam OCOPEX 2025), diễn ra từ ngày 1-3/8/2025

Hội nghị nhằm hỗ trợ các chủ thể OCOP như doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất tiếp cận phương thức số hóa sản phẩm và kênh bán hàng xuyên biên giới. Trọng tâm là từng bước cải thiện chất lượng sản phẩm, minh bạch thông tin, tiêu chuẩn hóa nhãn mác, truy xuất nguồn gốc và mở rộng hệ thống phân phối, đặc biệt thông qua nền tảng thương mại điện tử toàn cầu.

Phát biểu khai mạc tại hội nghị, ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, thời gian qua, hoạt động xúc tiến thương mại số được Cục Xúc tiến thương mại không ngừng đẩy mạnh, tăng cường và đổi mới nhằm thích ứng linh hoạt với tình hình mới, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, giao thương và xuất khẩu. Đây được coi là tiền đề để các hoạt động xúc tiến thương mại năm 2025 tiếp tục phát huy vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp và thị trường, mang lại những kết quả thực tiễn, củng cố niềm tin và tạo đà cho doanh nghiệp.

“Đến nay, Cục Xúc tiến thương mại đã tập trung nghiên cứu, triển khai và điều chỉnh nhiều hoạt động xúc tiến thương mại phù hợp với tình hình thực tiễn; phối hợp với các đối tác trong nước và quốc tế tiến hành các hoạt động nhằm đồng hành hiệu quả nhất với các doanh nghiệp. Việc hỗ trợ doanh nghiệp các kênh phát triển thị trường trong tình hình mới đang là ưu tiên hàng đầu đặt ra với Cục Xúc tiến thương mại”, ông Phú nhấn mạnh.

Đồng thời, ông Phú chỉ ra rằng, thực tế đã ghi nhận, thông qua những hoạt động chuyển đổi số mạnh mẽ trong xúc tiến thương mại, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đã tiết kiệm chi phí, rút ngắn khoảng cách và thời gian, tăng tốc độ giao dịch và xử lý đơn hàng, tăng phạm vi và số lượng tiếp cận thị trường, khách hàng tiềm năng, qua đó đóng góp tích cực vào thành tích xuất khẩu ấn tượng của cả nước.

Trong thời gian qua, Cục Xúc tiến thương mại đã không ngừng mở rộng các hoạt động xúc tiến thương mại số, cập nhật phương thức phù hợp với tình hình thực tiễn, linh hoạt thích ứng với sự thay đổi nhanh của thị trường. Các chương trình được thiết kế sát thực tế, hướng tới hiệu quả lâu dài, phù hợp với từng quy mô doanh nghiệp và sản phẩm cụ thể. Cục cũng phối hợp với nhiều đối tác trong nước và quốc tế nhằm lan tỏa hoạt động xúc tiến một cách hiệu quả và thực chất hơn, đặc biệt trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng đặt ra yêu cầu cao về số hóa, truy xuất và minh bạch dữ liệu sản phẩm.

Kết nối chuyên gia, xây dựng hệ sinh thái OCOP số

Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế nông thôn theo hướng hàng hóa, nâng cao giá trị sản xuất dựa trên bản sắc vùng miền. Các sản phẩm OCOP ngày càng được hoàn thiện về mẫu mã, bao bì, truy xuất nguồn gốc, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và thân thiện với môi trường. Nhiều sản phẩm đã bước đầu đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế. Tính đến tháng 7/2025, cả nước có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên của 9.195 chủ thể, trong đó 126 sản phẩm được công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia.

Bên cạnh những kết quả tích cực, việc phát triển sản phẩm OCOP hiện vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Phần lớn các chủ thể OCOP là doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc hợp tác xã, hộ sản xuất, còn hạn chế về nguồn nhân lực chuyên môn, công nghệ thông tin, kỹ năng vận hành sàn thương mại điện tử và chưa hiểu rõ quy trình giao dịch xuyên biên giới. Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa đủ điều kiện để tiếp cận thị trường toàn cầu dù sản phẩm có tiềm năng.

Tại hội nghị, các chuyên gia tập trung phân tích những “nút thắt” mà sản phẩm OCOP đang đối diện khi bước ra thị trường quốc tế. Trong đó có thách thức về việc chưa đồng bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn nhãn điện tử, khả năng thích ứng với xu hướng tiêu dùng hiện đại, đặc biệt là yêu cầu minh bạch hóa thông tin, khả năng kiểm chứng trực tuyến của khách hàng quốc tế. Việc “số hóa” sản phẩm địa phương và xây dựng chiến lược số hóa bền vững được coi là giải pháp then chốt để OCOP Việt Nam giữ vững lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên thương mại số.

Để hỗ trợ doanh nghiệp, chủ thể OCOP chuyển đổi số hiệu quả, hội nghị đưa ra nhiều nội dung thiết thực như chuyển đổi số trong xúc tiến xuất khẩu; xu hướng tiêu dùng toàn cầu và yêu cầu cập nhật từ sản phẩm địa phương; tiêu chuẩn hóa sản phẩm để sẵn sàng phân phối trên sàn thương mại điện tử xuyên biên giới; kết nối chuyên gia tư vấn của Alibaba.com với doanh nghiệp Việt Nam. Đặc biệt, tọa đàm “OCOP Go Global” với các chuyên gia đầu ngành đã mang lại nhiều góc nhìn thực tế về hành trình đưa sản phẩm OCOP vươn ra thị trường quốc tế, cũng như những lưu ý khi tham gia vào môi trường thương mại B2B toàn cầu.

Thông qua chương trình, các doanh nghiệp không chỉ được nâng cao kỹ năng bán hàng trực tuyến, mà còn từng bước xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, hệ thống thương hiệu bài bản, tạo dấu ấn rõ nét khi tiếp cận người tiêu dùng quốc tế. Hội nghị cũng là dịp để chủ thể OCOP mở rộng mạng lưới kết nối thị trường, từ đó hướng đến mục tiêu phát triển hiệu quả, bền vững, phù hợp với xu hướng tiêu dùng mới và yêu cầu xanh hóa thương mại.

Việc tổ chức hội nghị "Ứng dụng chuyển đổi số trong phát triển các sản phẩm OCOP xuất khẩu" được kỳ vọng sẽ tiếp thêm nguồn lực và kiến thức để cộng đồng OCOP Việt Nam không chỉ sản xuất giỏi mà còn kinh doanh hiệu quả trong môi trường thương mại điện tử toàn cầu. Từ đó, OCOP không chỉ là sản phẩm của một làng quê, một tỉnh thành, mà có thể trở thành thương hiệu quốc gia, một biểu trưng cho nông sản, đặc sản Việt Nam thời đại số.