Xuất khẩu nông lâm thủy sản tiến sát mốc 70 tỷ USD

Cà phê, gỗ và rau quả bứt tốc mạnh mẽ, liên tiếp lập kỷ lục mới

Năm 2025, ngành gỗ Việt Nam ghi dấu ấn đậm nét khi băng băng tiến lên đỉnh doanh số lịch sử. Năm 2025, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ dự kiến đạt 17,3 tỷ USD, đưa Việt Nam đứng thứ 5 thế giới về tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ và thứ 2 về đồ gỗ giá trị cao, chỉ sau Trung Quốc.

Theo Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), sau 24 năm tham gia thị trường quốc tế, gỗ Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Từ mức 219 triệu USD năm 2000, xuất khẩu đã tăng lên 16 tỷ USD năm 2022. Dù năm 2023 chịu ảnh hưởng hậu Covid-19, giảm còn 13,5 tỷ USD, song đến 2024 - 2025, ngành gỗ bật tăng trở lại mạnh mẽ. Chỉ tính đến 15/12, xuất siêu gỗ đạt 13,3 tỷ USD, chiếm khoảng 3/4 thặng dư thương mại toàn ngành nông nghiệp.

Hiện gỗ Việt Nam đã có mặt tại hơn 160 quốc gia, trong đó Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và EU chiếm trên 90% tổng kim ngạch. Dù liên tục đối mặt với yêu cầu truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt, các vụ kiện chống bán phá giá và chính sách thuế mới, ngành vẫn giữ vững vị thế với các dòng sản phẩm nội – ngoại thất có giá trị gia tăng cao.

Song song với gỗ, rau quả trở thành điểm sáng tăng trưởng bứt phá, đặc biệt trong nửa cuối năm 2025. Theo số liệu Hải quan, nửa đầu tháng 12, kim ngạch xuất khẩu đạt gần 400 triệu USD, nâng tổng giá trị từ đầu năm đến giữa tháng 12 lên 8,2 tỷ USD. Ước tính cả năm, xuất khẩu rau quả đạt xấp xỉ 8,59 tỷ USD, tăng 20% so với 2024.

Trung Quốc vẫn là thị trường số 1, chiếm 64% kim ngạch với gần 5 tỷ USD trong 11 tháng. Tuy nhiên, Mỹ ghi nhận mức tăng 56%, đạt 500 triệu USD; Hàn Quốc, Nhật Bản, Hà Lan, Đài Loan đều duy trì từ 100 triệu USD trở lên, chứng tỏ dư địa mở rộng thị trường ngày càng rõ rệt. Ngành rau quả đặc biệt thành công ở nhóm sầu riêng, chuối, xoài, mít, dừa, bưởi, nhờ chuẩn hóa mã vùng trồng, truy xuất nguồn gốc và đáp ứng tiêu chuẩn an toàn.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), nhận định: “Xuất khẩu rau quả năm 2025 là thành quả của quá trình chuẩn hóa sản xuất kéo dài nhiều năm. Khi chất lượng được nâng cao, cánh cửa thị trường quốc tế mở rộng hơn, giúp ngành bước sang giai đoạn tăng trưởng bền vững”.

Trong bức tranh chung, cà phê là ngành tạo dấu ấn đậm nét nhất khi lần đầu vượt mốc 8 tỷ USD, dù sản lượng chỉ đạt khoảng 1,5 triệu tấn. Giá xuất khẩu bình quân tăng 40% so với 2024, phản ánh sự dịch chuyển từ tăng sản lượng sang tăng giá trị.

Không chỉ Robusta giữ vai trò nền tảng, cà phê rang xay, chế biến sâu, cà phê đặc sản tăng trưởng mạnh, được các nhà rang xay lớn tại châu Âu ưu tiên lựa chọn. Nhiều vùng trồng lớn như Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng… đã áp dụng mô hình canh tác thông minh, sử dụng công nghệ số giám sát quy trình sản xuất và truy xuất nguồn gốc.

Ông Nguyễn Nam Hải - Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam nhấn mạnh, kết quả năm 2025 không chỉ nhờ giá cao mà là thành quả nhiều năm nâng chuẩn chất lượng. Khi sản phẩm tốt hơn, thị trường tự chọn chúng ta.

Vượt xa mục tiêu tiến sát mốc 70 tỷ USD

Cùng với cà phê, gỗ, rau quả, theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản lũy kế 11 tháng năm 2025 đạt 10,5 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2024. Kết quả tích cực này cho thấy ngành thủy sản đang duy trì đà phục hồi bền vững sau giai đoạn suy giảm trước đó, trong đó tôm và cá tra tiếp tục đóng vai trò động lực chủ lực, đồng thời các nhóm hải sản khác cũng tăng trưởng trở lại.

Dự báo tháng 12/2025, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt khoảng 840 triệu USD, giảm nhẹ so với cùng kỳ do doanh nghiệp thận trọng hơn khi đưa hàng vào thị trường Hoa Kỳ trước quy định MMPA và lo ngại thuế chống bán phá giá tôm từ đầu 2026. Tuy vậy, tính chung cả năm, xuất khẩu thủy sản dự kiến đạt trên 11,3 tỷ USD, tăng khoảng 11% so với năm 2024.

Giới chuyên gia đánh giá, áp lực chi phí, quy định thương mại và yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng cao vẫn là thách thức không nhỏ với ngành. Tuy nhiên, cơ hội mở rộng giá trị gia tăng thông qua sản phẩm chế biến, nâng chuẩn truy xuất nguồn gốc và tiêu chuẩn môi trường được xem là hướng đi then chốt để giữ vững tăng trưởng.

Tổng kết 11 tháng, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 64,01 tỷ USD. Nếu tháng cuối duy trì nhịp độ hiện tại, 2025 sẽ khép lại với con số gần 70 tỷ USD, vượt xa mục tiêu 65 tỷ USD Chính phủ đề ra. Nhiều ngành hàng đồng loạt lập đỉnh mới thay vì chỉ dựa vào một nhóm chủ lực, phản ánh sự chuyển dịch dài hạn của sản xuất nông nghiệp sang mô hình giá trị cao, bền vững, đáp ứng tiêu chuẩn xanh toàn cầu.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho hay, trong thời gian tới, ngành sẽ tiếp tục thúc đẩy đổi mới mô hình sản xuất, đẩy mạnh chế biến sâu, nâng cao tiêu chuẩn chất lượng và mở rộng thị trường. Các hiệp hội được khuyến nghị tham gia sâu hơn vào xây dựng chính sách, hỗ trợ doanh nghiệp gỡ rào cản thương mại, phát triển sản phẩm thân thiện môi trường, hướng tới nền nông nghiệp minh bạch, hiện đại, cạnh tranh cao.

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng của nông nghiệp Việt Nam đó là nâng chất lượng, chuẩn hóa sản xuất, gia tăng giá trị, mở cửa thị trường thế giới đưa kim ngạch xuất khẩu toàn ngành chạm kỷ lục mới 70 tỷ USD, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển xanh, bền vững và đầy tiềm năng.