Lào Cai: Chắp cánh tương lai từ dự án khởi nghiệp “Kinh doanh trà râu mèo”

Dự án kinh doanh trà râu mèo của nhóm học sinh trường phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở (PTDTBT TH&THCS) xã Bản Liền, huyện Bắc Hà (Lào Cai) đã vinh dự đạt giải 3 trong cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp” lần thứ V năm 2023. Đây thực sự là niềm vui, vinh dự, tự hào, mở ra cơ hội mới thắp sang ý tưởng kinh doanh trên miền cao nguyên trắng Bắc Hà trong tương lai.

Cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp” lần thứ V được tổ chức theo Quyết định số 3.852 ngày 25/11/2022 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành cho các đối tượng học sinh, sinh viên đang học tại các trường Cao đẳng, Đại học, Học viện và các trường Trung học cơ sở, Trung học phổ thông (THCS, THPT) trong toàn quốc, với 5 lĩnh vực dự thi: Công nghiệp, chế tạo sản phẩm; nông - lâm - ngư nghiệp; giáo dục, du lịch, dịch vụ, tài chính; y tế, chăm sóc sức khỏe, công nghệ làm đẹp; kinh doanh tạo tác động xã hội. Cuộc thi năm nay có 80 dự án dự thi, bao gồm 30 dự án khối học sinh và 50 dự án khối sinh viên của các Sở Giáo dục và Đào tạo và các trường Cao đẳng, Đại học trong toàn quốc.

Trong đó, dự án “Khởi nghiệp trà râu mèo” của trường PTDTBT TH&THCS Bản Liền, huyện Bắc Hà (Lào Cai) của nhóm học sinh lớp 7A do em Sùng Thị Kiều Trang – nhóm trưởng và các bạn học sinh: Thào Seo Sính; Thào Thị Xê A; Giàng Thị Dí; Sùng Thị Thảo cùng với sự tham gia, hướng dẫn của cô giáo chủ nhiệm Bùi Ngọc Ánh, thuộc lĩnh vực nông - lâm - ngư nghiệp và đây cũng là dự án duy nhất của tỉnh Lào Cai đã xuất sắc lọt vào vòng chung kết Quốc gia năm 2023.

Đưa chúng tôi thăm thú thực tế mô hình dự án, qua trao đổi với thầy cô giáo và các em học sinh, được biết, ý tưởng dự án xuất phát từ niềm đam mê, ước mơ khởi nghiệp bằng trà râu mèo - loại cây dược liệu phổ biến tại Bản Liền. Loại cây này được Hợp tác xã chè hữu cơ Bản Liền đưa về trồng thí điểm thành công dưới tán cây chè.

Từ năm 2020, nhà trường đã chủ động phối hợp với Hợp tác xã triển khai thực hiện ý tưởng, thầy giáo Thèn Hải Âu – Phó Hiệu trưởng trường PTDTBT TH & THCS Bản Liền cho biết rõ hơn: “Dự án khởi nghiệp trà râu mèo được xuất phát từ năm 2020 khi mà nhà máy chè hữu cơ Bản Liền nhập giống về để phát triển thì nhà trường cũng đã xin giống để trồng và làm thành sản phẩm trà rất là thơm. Vậy nên chúng tôi đã chỉ đạo các giáo viên có năng khiếu, năng lực về kinh doanh và các em học sinh có năng lực, phẩm chất tốt để tham gia dự án này nhằm tiếp tục phát triển mô hình trồng cây râu mèo để mọi người đều có thể thưởng thức và chia sẻ, hỗ trợ điều trị bệnh thận cho những người cao tuổi. Qua đó nhà trường xây dựng kế hoạch cho các em tham gia chương trình khởi nghiệp, được học kỹ năng giao tiếp, kỹ năng kinh doanh… và cũng thật là may mắn khi dự án đạt được giải 3 toàn quốc”.

Lớp 7A là một trong những lớp có nhiều học sinh xuất sắc, nhiệt tình, tích cực và giáo viên chủ nhiệm trẻ trung, năng động… chính vì vậy, cấp ủy chi bộ, Ban giám hiệu nhà trường đã lựa chọn tập thể này thực hiện ý tưởng dự án.

Cô giáo Bùi Ngọc Ánh - Giáo viên Chủ nhiệm lớp 7A chia sẻ: “Dự án này được triển khai từ tháng 9 năm 2022 nhằm quảng bá cây dược liệu ở vùng Tây Bắc và giải quyết công ăn việc làm cho lao động, nâng cao hiệu quả kinh tế tại địa phương. Các em có ý tưởng nâng lên thành dự án và liên kết với xưởng chè để phát triển và sản xuất ra được những gói trà… Hỗ trợ cho các bạn tham gia dự án này để tạo ra quy trình sản xuất tốt nhất về cây dược liệu. Thật may mắn khi tham gia cuộc thi khởi nghiệp và đạt giải 3. Chúng tôi cũng mong muốn tiếp tục phát triển dự án này lâu dài và mang lại hiệu quả kinh tế, ổn định" - cô giáo chia sẻ.

Bước đầu triển khai đề tài khởi nghiệp, nhóm học sinh tham gia dự án đã lập ra một trang thông tin trên Facebook để quảng bá sản phẩm. Đó là những thông tin liên quan đến lợi ích, tác dụng chữa bệnh của trà râu mèo như điều trị bệnh thận và phù thũng, hạ huyết áp, giảm tần số hô hấp, hạ đường huyết, bảo vệ gan, tăng sức đề kháng… cùng với đó là những hình ảnh của sản phẩm, quy trình tạo ra sản phẩm.

Được cô giáo tận tình hướng dẫn, động viên, các em học sinh trong nhóm thực hiện dự án đã không ngừng học tập, học hỏi, say mê lao động, sáng tạo, trưởng nhóm Sùng Thị Kiều Trang chia sẻ: "Ở Bản Liền, cây râu mèo được trồng khá phổ biến và mọi người hay dùng để chữa bệnh. Cây râu mèo thích nghi với nhiều loại đất, có thể trồng xen canh dưới tán vườn cây ăn quả. Các hộ dân có đất vườn, đất sản xuất kém hiệu quả đều có thể chuyển sang trồng cây râu mèo. Được sự hỗ trợ của các thầy cô, chúng em đã tận dụng khoảng đất xung quanh trường để trồng câu râu mèo và tham gia trồng cùng hợp tác xã chè hữu cơ. Sau khi cây được thu hoạch, nhóm tự nhân giống, sản xuất, đóng gói tại trường. Đây là những sản phẩm hoàn thiện, có thể bán trên thị trường. Dự án đã vinh dự đạt giải 3 toàn quốc, em và các bạn rất vui, tự hào và mong muốn từ thành công này có thể có những đóng góp trong đời sống và sản xuất, tăng thu nhập cho chúng em và bà con nhân dân địa phương".

Thầy giáo Thèn Hải Âu – Phó Hiệu trưởng trường PTDTBT TH&THCS Bản Liền cho biết: "Từ nhiều năm nay, giáo dục STEM đã phát triển mạnh ở Lào Cai, tạo cơ hội cho học sinh vận dụng kiến thức đã học vào thực tế. Cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp” cũng có sức lan toả rộng, giúp học sinh thêm hào hứng với nhiều ý tưởng, dự định.

Để khởi nghiệp thành công cần có nhiều yếu tố, nhưng có được ý tưởng độc đáo, chắc chắn sẽ mang đến lợi thế. Thành công của dự án này đã thực sự đem lại niềm vui, tự hào cho tập thể nhà trường, địa phương và ngành giáo dục Bắc Hà và trong thời gian tới nhà trường sẽ tiếp tục phát triển dự án khởi nghiệp này và mong muốn sự chung tay để dự án đem lại hiệu quả thiết thực. Qua chương trình khởi nghiệp này, nhà trường sẽ tiếp tục nhân giống, mở rộng triển khai tới mỗi bạn học sinh, sẽ xây dựng một khu vườn riêng của mình ở nhà để trồng cây dược liệu râu mèo.

"Nhà trường tiếp tục duy trì mô hình và tự sản xuất, tự chế biến tại nhà trường, tiêu thụ sản phẩm nông sản này cho các em học sinh cải thiện, phục vụ đời sống và học tập khi xã về đích nông thôn mới không còn một số chế độ, chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước nữa. Nhà trường dựa vào đó để phần nào hỗ trợ kinh tế cho các em; báo cáo chính quyền địa phương nhân rộng hơn và là sản phẩm hữu cơ đạt sản phẩm OCOP. Chúng tôi cũng mong các cấp, ngành, tổ chức, doanh nghiệp biết và chia sẻ, đầu tư triển khai tới nhân dân để nhân rộng sản xuất, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống, thu nhập cho bà con" - thầy Thèn Hải Âu nói.

Chia tay vùng cao Bản Liền, tin tưởng với sự cố gắng nỗ lực của tập thể cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh, dự án “Khởi nghiệp trà râu mèo” sẽ tiếp tục được quan tâm, đầu tư, hỗ trợ phát triển, biến ý tưởng thành hiện thực. Không chỉ tạo thêm thu nhập, cải thiện, nâng cao đời sống, chăm lo học tập cho chính các em học sinh nhà trường mà còn mở ra cơ hội mới phát triển sản phẩm OCOP, tạo công ăn, việc làm, tăng thu nhập, giảm nghèo bền vững cho bà con nông dân người Mông, Tày vùng cao Bản Liền trong tương lai.