Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh BRICS

An ninh đã được tăng cường tại Johanesburg, nơi Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, Tổng thống Brazil Lula da Silva nhóm họp với khoảng 50 nhà lãnh đạo khác.

Tổng thống Nga Vladimir Putin dự và sẽ có phát biểu qua cầu truyền hình, Ngoại trưởng Sergei Lavrov thay mặt ông tới dự trực tiếp cuộc họp. 

Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần này có chủ đề “BRICS và châu Phi: Quan hệ đối tác vì Tăng trưởng nhanh, Phát triển bền vững và Chủ nghĩa đa phương bao trùm", cho thấy định hướng của các nước thành viên thúc đẩy hợp tác với Nam bán cầu. Đại diện cho 40% dân số thế giới, các nước BRICS có mong muốn chung về một trật tự toàn cầu phản ánh tốt hơn lợi ích của mình và gia tăng ảnh hưởng trên thế giới.

Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần này nhiều khả năng sẽ bàn về cách cải thiện mối quan hệ giữa các nền kinh tế đa dạng trong nhóm. Các nhà lãnh đạo dự kiến sẽ tham gia vào một loạt cuộc thảo luận về cơ hội thương mại và đầu tư trong nhiều lĩnh vực, từ hợp tác năng lượng và phát triển cơ sở hạ tầng đến kinh tế kỹ thuật số và thị trường việc làm.

Lãnh đạo các nước thành viên nhóm BRICS (từ trái sang): Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại một diễn đàn trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Johannesburg (Nam Phi) ngày 22-8-2023.

Trước đó, trên mạng truyền thông xã hội cùng ngày, Tổng thống Brazil Lula da Silva khẳng định: “Chúng tôi không muốn là đối trọng với Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7),  Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) hay với Mỹ. Chúng tôi chỉ muốn tổ chức chính mình”.

Bắt đầu với 4 quốc gia vào năm 2009, BRICS đã có thêm Nam Phi vào năm 2010. Các quan chức cho biết hơn 40 quốc gia ở Nam Bán Cầu muốn gia nhập tổ chức này. Nam Phi sẽ trình các lãnh đạo BRICS đề xuất mở rộng thành viên tại hội nghị này.

Phía Trung Quốc đã bày tỏ ủng hộ kế hoạch mở rộng BRICS. Trong bài phát biểu được Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào thay mặt đọc tại hội nghị Diễn đàn Doanh nhân 2023 cùng ngày, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định: “Chúng tôi ủng hộ quan hệ đối tác chiến lược BRICS mạnh hơn, tích cực mở rộng thành viên và giúp làm cho trật tự quốc tế công bằng và hợp lý hơn”.

Về phần mình, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhận định các nước BRICS đang tiếp tục tăng cường hợp tác trong bối cảnh các thách thức kinh tế toàn cầu từ bên ngoài.

Phát biểu qua truyền hình tại Diễn đàn Doanh nhân 2023, ông Putin cho biết các biện pháp trừng phạt không chính đáng và việc đóng băng trái phép các tài sản nhà nước đã gây tác động tiêu cực nói chung lên nền kinh tế toàn cầu, dẫn tới thiếu nguồn lực, gia tăng bất công, thất nghiệp và đẩy giá cả leo thang, ảnh hưởng tới những nước dễ bị tổn thương nhất. Ông nhấn mạnh: “Điều quan trọng là các thành viên BRICS tiếp tục tăng cường hợp tác trong bối cảnh trên, và công việc chung của chúng ta nhằm bảo đảm tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững đã tạo ra những kết quả cụ thể”.

Bên cạnh các vấn đề về mở rộng khối, việc tăng cường sử dụng các đồng nội tệ của các quốc gia thành viên trong các giao dịch tài chính và thương mại nhằm giảm sự phụ thuộc vào USD cũng là nằm trong chương trình nghị sự của hội nghị BRICS.

Tổng thống Nga cho rằng “tiến trình không thể đảo ngược” về phi đô la hóa nền kinh tế đang ngày càng mạnh mẽ và các nước BRICS đang tích cực phối hợp để xây dựng các cơ chế hiệu quả nhằm kiểm soát tài chính và tiền tệ, cũng như tìm ra giải pháp đôi bên cùng có lợi.

Ngoài ra, ông Putin cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực như giao thông và logistics, kinh doanh và chống biến đổi khí hậu. Ông nói: “Nga ủng hộ xây dựng quan hệ hợp tác mật thiết hơn trong khuôn khổ BRICS về các vấn đề cùng quan tâm và duy trì sự thông suốt của chuỗi cung ứng năng lượng và lương thực tới các thị trường trên thế giới”. Ông khẳng định quan hệ đối tác nhiều mặt giữa BRICS không chỉ bảo đảm sự tăng trưởng bền vững của các nước thành viên mà còn góp phần cải thiện tình hình kinh tế toàn cầu và thực hiện thành công các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.

Theo kế hoạch, các nhà lãnh đạo BRICS sẽ tham dự buổi ăn tối 23-8 và thảo luận một khuôn khổ và tiêu chí cho việc kết nạp các thành viên mới.