Lý do na dai Chi Lăng 'được lòng' người tiêu dùng Thủ đô

“Đặc sản phố núi” phủ sóng khắp Hà Nội

Giữa mùa hè Hà Nội, khi những đợt nắng oi ả kéo dài, người tiêu dùng lại mong đợi một mùa na dai Chi Lăng ngọt mát, thơm lừng, tròn đầy hương vị vùng núi đá Lạng Sơn. Năm nay, đặc sản này không chỉ có mặt tại các chợ đầu mối hay cửa hàng trái cây cao cấp, mà còn len lỏi khắp các khu dân cư nội đô với mức giá “mềm” bất ngờ. Đặc biệt, vào thời điểm đầu vụ, na Chi Lăng được ví như "vàng ngọt" xuống phố, tạo nên làn sóng mua sắm đáng chú ý tại Thủ đô.

Từ cuối tháng 7, các xe tải chở na từ xã Chi Lăng (Lạng Sơn) đã bắt đầu đổ về Hà Nội với sản lượng lớn. Theo khảo sát của phóng viên Báo Công Thương, tại các chợ đầu mối lớn tại Hà Nội như Long Biên, Đồng Xuân, hay các điểm bán trái cây khu Cầu Giấy, Thanh Xuân, Đống Đa…, người dân dễ dàng bắt gặp những sọt na xanh căng, mắt na rõ, ruột trắng dày, hạt nhỏ, ngọt đậm. Giá bán lẻ tại Hà Nội hiện đang dao động từ 70.000 đến 90.000 đồng/kg tùy loại. Những trái to, đẹp, đạt chuẩn “2 - 3 quả/kg” được nhiều người “săn lùng”, có thể lên tới 100.000 - 110.000 đồng/kg.

Chị Nguyễn Thu Trang, tiểu thương tại chợ Nghĩa Tân cho biết: “Ngay từ tuần đầu, tôi đã bán gần 200 kg na Chi Lăng. Khách chủ yếu là người quen biết loại na này, họ mua nhiều, không tiếc tiền. Có cô khách mua liền 5 kg về biếu bố mẹ ở quê”.

Không riêng chợ truyền thống, nhiều cửa hàng trái cây nhập khẩu cũng tranh thủ “chạy na” nội địa trong mùa cao điểm. Một cửa hàng ở Hoàng Cầu ghi nhận: “Loại na đóng gói chuẩn sạch, có tem truy xuất nguồn gốc, giá khoảng 95.000 - 100.000 đồng/kg, nhưng không có hàng để bán vì khách đặt sớm đã kín".

Theo anh Nguyễn Văn Bản, chủ nhà vườn trồng na tại xã Chi Lăng (tỉnh Lạng Sơn), giá thu mua tại vườn năm nay dao động trong khoảng 30.000 - 35.000 đồng/kg. Sau khi phân loại, đóng gói và vận chuyển, giá đến tay người tiêu dùng tại Hà Nội tăng lên khoảng 65.000 - 70.000 đồng/kg. Sự chênh lệch này được đánh giá là hợp lý, vì phần lớn thương lái đã chọn phương án gom hàng tại vườn rồi đi thẳng xuống Hà Nội, bỏ qua các khâu trung gian không cần thiết.

Tuy nhiên, điều đáng nói là dù mức giá đã cao hơn cùng kỳ các năm trước, sức tiêu thụ tại Hà Nội vẫn rất tốt. Một khảo sát nhanh tại 5 điểm chợ trong nội thành cho thấy, cứ 10 người ghé sạp trái cây thì có ít nhất 4 - 5 người mua na, với mức mua phổ biến từ 2 đến 5kg. Thậm chí, một số gia đình trẻ đặt hàng cả chục kg để làm quà biếu hoặc tích trữ.

Lý giải cho sức hút này, anh Nguyễn Văn Dũng, thương lái vận chuyển na từ Lạng Sơn về Hà Nội chia sẻ: “Người thành phố giờ không chỉ ăn ngon mà còn quan tâm đến nguồn gốc, an toàn thực phẩm. Na Chi Lăng đáp ứng đủ yếu tố đó. Có ngày tôi chở cả tấn hàng xuống Hà Nội, sáng nhập, chiều đã hết”.

“Chợ mạng” đón mùa na

Cùng với thị trường truyền thống, năm nay, thị trường online đang trở thành một kênh phân phối chủ lực giúp na Chi Lăng phủ sóng nhanh hơn, rộng hơn tại Hà Nội và các tỉnh lân cận. Tại các nhóm chợ online bán nông sản, na Chi Lăng hiện diện với giá cạnh tranh, hình ảnh hấp dẫn, cam kết giao hàng trong ngày và “freeship” nội thành.
Chị Nguyễn Hải Yến, chủ một fanpage bán nông sản sạch, chia sẻ: “Mỗi mùa na tôi chỉ cần đăng 3 bài là hết hàng. Đầu mùa giá chỉ khoảng 65.000 đồng/kg, đặt sớm thì có hàng đẹp, còn để giữa vụ thì có khi khách phải chờ vài ngày mới có trái to đẹp”.

Giá bán na dai Chi Lăng trên chợ online hiện dao động từ 75.000 đến 85.000 đồng/kg, loại “chọn tay” hoặc loại to có thể lên đến 95.000 - 100.000 đồng/kg. So với giá chợ, giá online không rẻ hơn nhiều, nhưng điểm lợi lớn là người mua không phải ra chợ, có thể chọn số lượng nhỏ (từ 1kg), được xem ảnh thật, có cam kết đổi trả nếu hỏng, dập.

Một khách hàng tại quận Ba Đình nhận xét: “Tôi đặt na Chi Lăng qua mạng, giao trong 2 giờ, đóng túi zip, mỗi quả đều đẹp. Tôi ăn thử 1kg rồi đặt tiếp 5 kg cho bố mẹ ở quê”.

Không chỉ cá nhân, nhiều doanh nghiệp quà tặng, đơn vị tổ chức sự kiện cũng chọn na Chi Lăng để làm giỏ trái cây tặng khách. Một doanh nghiệp tổ chức hội thảo ở Hoàn Kiếm chia sẻ: “Chúng tôi đặt 60 hộp na (3 kg/hộp) làm quà sự kiện. Giá mỗi hộp 250.000 đồng, giao đúng ngày, trái đều, khách rất ưng”.

Đặc biệt, việc cắt giảm khâu trung gian trong bán online giúp mức giá đến tay người tiêu dùng vẫn giữ được ở mức hợp lý. Trong khi tại cửa hàng trái cây truyền thống, chi phí thuê mặt bằng, bảo quản làm đội giá lên, thì các shop online có thể linh hoạt điều chỉnh theo nguồn cung và nhu cầu.

Tuy nhiên, theo khuyến nghị từ phía các hợp tác xã và chuyên gia nông sản, người tiêu dùng khi mua online nên chọn nguồn hàng có chỉ dẫn địa lý rõ ràng, tem truy xuất nguồn gốc và hình ảnh thực tế từ vườn. Na Chi Lăng thật thường có mắt to, vỏ mỏng, ruột trắng dày, hạt nhỏ và đặc biệt là mùi thơm nhẹ dễ nhận diện. Tránh mua hàng trôi nổi vì có thể là na lai, na đánh thuốc ép chín, ảnh hưởng sức khỏe.

Tháng 8 hàng năm là thời điểm vựa na Chi Lăng vào vụ, hàng trăm sọt na tươi theo ròng rọc xuống núi để kịp giờ thương lái thu gom. Giống na này được người tiêu dùng yêu thích bởi quả đều to, da xanh nhạt, kẽ mắt trắng hồng, cùi dày, ít hạt, ngọt thanh, thơm ngon đặc trưng.