Tạo điểm tựa an sinh vững chắc

Mô hình đơn giản, hiệu quả

Mô hình “Nuôi heo đất tiết kiệm” tham gia BHXH tự nguyện tại tỉnh Bến Tre đã và đang trở thành điểm sáng về giải pháp thu hút người lao động khu vực phi chính thức vào “lưới” an sinh xã hội. Mô hình này do BHXH tỉnh phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh triển khai từ tháng 9-2022 và được nhân rộng ở tất cả các huyện, thành phố. Tại mỗi xã thành lập ít nhất một tổ hội viên phụ nữ tham gia mô hình nuôi heo đất, với số lượng 10 người/tổ. Mỗi hội viên phụ nữ sẽ tiết kiệm chi tiêu sinh hoạt ít nhất 10.000 đồng mỗi ngày để tham gia BHXH tự nguyện với mức thấp nhất hằng tháng là 297.000 đồng; hoặc có thể tiết kiệm nhiều hơn tùy vào thu nhập và mức đăng ký tham gia BHXH tự nguyện.

Đến kỳ sinh hoạt của chi hội phụ nữ, số tiền này được chị em dùng để đóng BHXH tự nguyện tương ứng với mức lựa chọn đăng ký. Nếu mức đóng cao thì quyền lợi thụ hưởng chính sách BHXH của người dân sau này cũng tăng cao. Bằng cách thức đơn giản, tiện lợi, hiệu quả, mô hình “Nuôi heo đất tiết kiệm” không chỉ giúp các hội viên có ý thức tiết kiệm tham gia BHXH tự nguyện mà còn yên tâm, tự tin cho tương lai về một tuổi già an nhàn nhờ có nguồn thu nhập ổn định từ lương hưu và được cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí (trong suốt quá trình hưởng lương hưu) để chăm sóc sức khỏe, không phải trông cậy vào con cháu.

Theo chia sẻ của một số chị em, trước đây, do chưa hiểu nên còn nhầm lẫn giữa chính sách BHXH tự nguyện của Đảng và Nhà nước với các loại hình bảo hiểm thương mại khác. Từ khi tham gia mô hình “Nuôi heo đất tiết kiệm”, các chị em đã hiểu hơn về lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện, từ đó còn chủ động đi tuyên truyền, vận động người thân, hàng xóm của mình tham gia. Chị Nguyễn Thị Ro, Hội LHPN xã Khánh Thạnh Tân (huyện Mỏ Cày Bắc, tỉnh Bến Tre) cho biết: “Mỗi ngày, tôi dành ra chục nghìn đồng nuôi heo đất, đóng BHXH để sau này già yếu thì có lương hưu và có thẻ BHYT của Nhà nước, yên tâm khám, chữa bệnh, không phải phiền tới con cháu”.

Đến nay, dù tròn một năm song mô hình “Nuôi heo đất tiết kiệm” đã được nhân rộng tại 403 tổ phụ nữ với gần 4.300 người, trong đó có 1.679 thành viên tham gia BHXH tự nguyện, vượt xa mục tiêu ban đầu lãnh đạo cơ quan BHXH và Hội LHPN tỉnh đề ra.

Tham gia CLB Vườn rau an sinh giúp hội viên phụ nữ xã Tượng Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) tin tưởng, tích cực tham gia BHXH tự nguyện. Ảnh nguồn: BHXH Việt Nam

Lan tỏa chính sách an sinh

Tại tỉnh Hà Tĩnh, các mô hình phát triển BHXH tự nguyện như: Chương trình tiết kiệm an sinh, Câu lạc bộ (CLB) Vườn rau an sinh... đang tạo sự phấn khởi và động lực tham gia BHXH cho nhiều người dân trên địa bàn. Ví dụ, Chương trình tiết kiệm an sinh của xã Thạch Xuân (huyện Thạch Hà) ban đầu chỉ từ 28 hội viên tham gia BHXH tự nguyện, đến nay đã là 230 người tham gia. Chị Nguyễn Thị Thủy, Phó chủ tịch Hội LHPN xã Thạch Xuân chia sẻ: “Không chỉ ở số lượng người tham gia BHXH tự nguyện ngày càng tăng mà nhận thức của người dân trong xã về chính sách cũng đã được nâng cao rõ rệt. Bà con rất yên tâm, tin tưởng vào chính sách BHXH, BHYT. Nhiều người sinh năm 1963, 1960 rất hào hứng tham gia BHXH tự nguyện với niềm tin luôn được tự chủ về kinh tế”.

Để tạo cơ hội giúp người nông dân cũng có lương hưu, CLB Vườn rau an sinh được Hội LHPN xã Tượng Sơn (huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh) khởi xướng thành lập từ tháng 10-2020. Chị Bùi Thị Hoa, Chủ tịch Hội LHPN xã Tượng Sơn cho biết, trước đây, nhiều hộ gia đình làm nông nghiệp trong xã có thu nhập ổn định nhưng do chưa hiểu rõ về chính sách BHXH tự nguyện nên không phải ai cũng sẵn lòng tham gia. Xuất phát từ thực tế này, CLB Vườn rau an sinh đã ra đời, không chỉ tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT mà còn hướng dẫn các thành viên thực hành tiết kiệm, cách quản lý kinh tế gia đình hiệu quả, từ đó trích một phần kinh phí thu nhập từ vườn rau để tham gia BHXH tự nguyện... Hiện nay, CLB đã có 100 thành viên là người làm vườn đang dành một phần thu nhập từ việc bán rau để tham gia BHXH tự nguyện. Cùng với đó, mỗi hội viên còn là một tuyên truyền viên tích cực vận động người thân và những người xung quanh tham gia BHXH, BHYT.

Bến Tre, Hà Tĩnh chỉ là hai trong số nhiều địa phương của cả nước đang triển khai và vận hành hiệu quả các mô hình, cách làm sáng tạo nhằm mở rộng độ bao phủ BHXH, BHYT tới người dân. Các mô hình khác như: “Tổ, nhóm phụ nữ tiết kiệm giúp nhau mua thẻ BHYT” (Thanh Hóa); “Vận động phụ nữ tiết kiệm mua BHYT-vì sức khỏe gia đình” (Hòa Bình); “Chi/tổ phụ nữ thực hành tiết kiệm mua thẻ BHYT-vì sức khỏe phụ nữ” (Bình Phước)... cũng giúp không ít người lao động đang từng ngày chắt chiu thu nhập để tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình nhằm tích lũy cho tương lai và chăm sóc sức khỏe.

Có thể nói, việc phát huy vai trò của các hội, đoàn thể trong phát triển BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình rất quan trọng. Thông qua các hội, đoàn thể, chính sách BHXH, BHYT tiếp tục được lan tỏa, ngày càng trở nên gần gũi, thiết thực, tạo sự yên tâm, tin tưởng tích cực với người tham gia.

Để làm được điều đó, rất cần sự vào cuộc tích cực hơn nữa từ chính quyền địa phương, nhất là UBND các xã, phường, thị trấn trong việc tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để ai cũng được hưởng chính sách nhân văn của Đảng, Nhà nước.